Powody zainteresowania się Ojców Kościoła pneumatologią

Wpływały na to różnorodne okoliczności. Pierwszym i zasadniczym był nazwijmy to obowiązek katechetyczny. Prawdę o Duchu Świętym należało przedstawić, bo stanowiła ona jeden z dogmatów wiary katolickiej. Oczywiście zakres wiedzy przekazywanej przy tej okazji był uzależniony od lokalnych potrzeb. Podczas katechez przygotowujących do chrztu należało ukazać przynajmniej rolę Ducha Świętego w sakramentach. Czasem wystarczyło podać tylko podstawowe wyjaśnienia, ale były sytuacji kiedy duszpasterze musieli dość szczegółowo i dogłębnie się tą kwestią zajmować. Podobnie było w przypadku egzegezy tekstów mówiących o Duchu Świętym. Każdy homileta był zmuszony przynajmniej pobieżnie je wyjaśniać, gdy komentował dany tekst podczas liturgii.

Czasem do podjęcia tematu zmuszali heretycy. Gdy pojawiły się błędne interpretacje tego dogmatu, zmusiło to biskupów do szukania i znalezienia właściwych wyjaśnień. Można w uproszczeniu nawet powiedzieć, że pojawienie się herezji dotyczących Ducha Świętego prowokowało rozwój katolickiej pneumatologii. Wspomniane w poprzednich wykładach  pisma biskupa Atanazego z Aleksandrii, Listy do Serapiona, które były taką właśnie reakcją na heretyckie poglądy.