Schody do nieba

Kwiatońska świątynia to najpiękniejsza z polskich cerkwi. Stanowi przykład gotyku łemkowskiego. Charakteryzuje ją lekkość konstrukcji i smukłość kształtów. Znawcy określają ją jako perłę cerkiewnej architektury drewnianej. Powstanie świątyni datuje się na 1700 rok. Drewniane jodłowe kłody są tak precyzyjnie połączone, aż trudno uwierzyć, że były cięte ręcznie i obrabiane toporami. Rocznie cerkiew odwiedza około 15 tys. osób, ale ta liczba z pewnością wzrośnie po wpisaniu budowli na prestiżową listę. – Pierwszą grupą, jaka przyjechała po wpisie, byli Niemcy. Niektórzy nawet mieli łzy w oczach, dlatego że przyjechali jako pierwsi. Widziałem dziwne skupienie tych ludzi, ich przejęcie. Zaskoczeniem dla nich była też ilość złota, które tym jest dla grekokatolików i prawosławnych, czym niebieska barwa dla rzymokatolików, czyli symbolem nieba. U Ukraińców z Matkowa, gdzie też jest cerkiew z listy, usłyszałem nutkę zazdrości, że właśnie kwiatońska cerkiew została symbolem wszystkich 16, które uznano za światowe dziedzictwo kultury. Pamiętam grupę dziennikarzy, rozkrzyczaną, która zamilkła po wejściu do cerkwi. Mówili, że ciszę wymogły na nich spojrzenia ikon: „jakby Bóg patrzył nawet na nasze plecy” – opowiada Jan Hyra, przewodnik i opiekun kwiatońskiej perły.