80 lat temu góra ta stała się Górą Śmierci dla Polaków

Obchody 80. rocznicy utworzenia niemieckiego obozu pracy przymusowej dla Polaków w Pustkowie odbyły się 16 września w istniejącym w tym miejscu dzisiaj Europejskim Centrum Pamięci i Pojednania i na pobliskiej Górze Śmierci. Przed wojną góra ta była nazywana przez miejscowych Królową Górą. Stała się Górą Śmierci, kiedy Niemcy zorganizowali tam krematorium. W komorach spalali ciała ofiar egzekucji i tych, którzy nie przetrwali trudów i bestialstwa obozowego życia.

Bestialstwa obozu w Pustkowie w czasie wojny doświadczyło ponad 20 tys. osób - najwięcej Żydów, ale także m.in. jeńcy radzieccy i Polacy. Łączna liczba śmiertelnych ofiar to ok. 15 tys. osób, w 2,5 tys. Polaków.

  W muzeum otwarto nową wystawę czasową pt. "80. rocznica utworzenia niemieckiego obozu pracy przymusowej dla Polaków w Pustkowie". arch. Gościa Tarnowskiego

Pierwszym punktem rocznicowych obchodów był wykład dr. Jacka Magdonia z IPN w Rzeszowie o historii tego miejsca. Wysłuchali go m.in. mieszkańcy Janowa Lubelskiego, w tym bliscy tych, którzy zostali tu przywiezieni w pierwszym transporcie Polaków 16 września 1942 roku.

  Rozważania Drogi Krzyżowej poprowadził ks. Roman Woźny wraz z Marianem Matkowskim i Łucją Szumańską. arch. Gościa Tarnowskiego

O zmroku, przy świecach i pochodniach, miało miejsce XI Modlitewno-Edukacyjne Spotkanie Młodych przy Górze Śmierci z Drogą Krzyżową z rozważaniami ks. Romana Woźnego, dziekana dekanatu Pustków-Osiedle, i pracowników Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania oraz Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica w Pustkowie-Osiedlu - Mariana Matkowskiego i Łucji Szumańskiej.

  Złożenie kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym ofiary obozu pracy. arch. Gościa Tarnowskiego

Nie zabrakło modlitwy za zmarłych, bohaterów i ofiary II wojny światowej oraz za ojczyznę przy pomniku na Górze Śmierci. Tam także delegacja z powiatu janowskiego złożyła wieniec i zapaliła znicze. Następnie w Europejskim Centrum Pamięci i Pojednania otwarto nową wystawę czasową pt. "80. rocznica utworzenia niemieckiego obozu pracy przymusowej dla Polaków w Pustkowie". Opowiedziała o niej Ł. Szumańska, a członkowie rodzin byłych więźniów wspominali losy bliskich, który trafili tu w pierwszym, tzw. lubelskim transporcie. Na zakończenie uczestników zaproszono na plenerową projekcję filmu pt. "W pięknym Pustkowie koło Dębicy..." w reżyserii Pauliny Ibek.