Szczawnickie świętowanie

Halina Mastalska/ js

publikacja 07.08.2013 11:01

Dla upamiętnienia 150. rocznicy powstania styczniowego Parafialny Oddział Akcji Katolickiej w Szczawnicy pod patronatem ks. proboszcza Franciszka Bondka przygotował na niedzielę 4 sierpnia całodzienne świętowanie.

Barbara Węglarz, kustosz Muzeum Pienińskiego oraz Muzeum Uzdrowiska Barbara Węglarz, kustosz Muzeum Pienińskiego oraz Muzeum Uzdrowiska
Halina Mastalska

Data ta wiąże się z dniem kaźni Romualda Traugutta, którego stracono na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 r. Traugutt stał się niejako patronem tego świętowania. Uroczystości patriotyczno-religijne rozpoczęły się Mszą Świętą. Eucharystii przewodniczył ks. proboszcz i on też wygłosił kazanie. Mówił m.in. o roli, jaką odegrało powstanie w życiu naszego narodu. Po Mszy św. w przedsionku przy głównym wejściu do kościoła zaplanowano odsłonięcie i poświęcenie tablicy upamiętniającej rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Tablica ta przez kilka lat tam właśnie wisiała. W czasie II wojny przezornie została zasłonięta dużym obrazem, by okupanci jej nie zniszczyli. Nie było jej jednak dane przypominać o wydarzeniu, które upamiętniała. W PRL-u zakazano świętowania rocznicy 11 XI 1918 r. Los tablicy, jako niechcianej pamiątki i teraz był niepewny. Znów ktoś przezorny zdjął ją ze ściany i ukrył w kaplicy Szalayowskiej na starym cmentarzu. Odnalezioną przypadkiem, odnowiono i postanowiono zawiesić w dawnym miejscu. Stało się to właśnie po Mszy św.

Dużą wymowę miała modlitwa powszechna, w której m.in. wspominano przywódców powstania. Modlitewną pamięcią ogarnięto wszystkie oddziały walczące w Powstaniu Styczniowym, poległych żołnierzy i cywilów prześladowanych, torturowanych, zesłanych na Sybir. Proszono, by w nagrodę za poświęcenie mogli z bram Nieba  z dumą i spokojem patrzeć na losy III Rzeczpospolitej.

Na szczycie Bryjarki   Na szczycie Bryjarki
Halina Mastalska
Tego dnia w sali kina „Pieniny” odbyła się konferencja naukowa poświęcona powstaniu. Jej gospodarzem był  prezes szczawnickiego POAK Aleksander Majerczak. Zaprezentowano na niej cztery referaty: pierwszy, zatytułowany „Romuald Traugutt – wierny Bogu i Ojczyźnie” wygłosiła członkini Akcji Katolickiej Halina Mastalska, drugi: „Kościół w okresie Powstania Styczniowego” autorstwa ks. Karola Dziubaczki (z powodu innych zajęć nie mógł on przyjechać do Szczawnicy) odczytał ks. Franciszek Bondek, z referatem historycznym o powstańcach z okolic Tarnowa wystąpił były prezes Diecezjalnego Oddziału AK Wacław Prażuch, a o szczawnickich uczestnikach Insurekcji Styczniowej 1863 bardzo zajmująco mówiła dyrektor Muzeum Pienińskiego Barbara Węglarz. Spotkanie urozmaicił krótki występ szczawnickiego górala Jana Majerczaka. Na zakończenie wszyscy zebrani odmówili modlitwę za dusze powstańców. Te uroczystości uświetniła swoją obecnością pani poseł PiS Barbara Bartuś z Gorlic.

Po południu zebrała się kilkudziesięcioosobowa grupa chętnych, którzy kontynuowali zarówno patriotyczne świętowanie, jak też trwający od 30 czerwca cykl cotygodniowych niedzielnych wycieczek organizowanych przez miejscowe oddziały AK i PTTK odbywających się pod hasłem „Wytrwale wzwyż”. Wyruszyli nowym szlakiem spod altany w Parku Dolnym na Bryjarkę. Tam u stóp krzyża wieńczącego szczyt góry śpiewali pieśni patriotyczne, niektórzy próbowali wygadać się w historycznym Hyde Parku, albo prowadzili rozmaite Polaków rozmowy.