W Tarnowie o Zbigniewie Herbercie

Marta Mikosińska, Magdalena Rzepka

publikacja 15.04.2018 10:49

12 i 13 kwietnia odbył się cykl imprez naukowych i kulturalnych poświęconych pamięci jednego z najwybitniejszych twórców XX wieku.

Prelegenci sesji w PWSZ Prelegenci sesji w PWSZ
Magdalena Rzepka

Zbigniew Herbert, poeta, któremu w 20. rocznicę śmierci dedykowany jest 2018 r., został uczczony w Tarnowie podczas dwudniowych „Tarnowskich Spotkań z Herbertem”. 12 i 13 kwietnia odbył się cykl imprez naukowych i kulturalnych poświęconych pamięci tego wybitnego poety, eseisty i dramatopisarza - jednego z najwybitniejszych dwudziestowiecznych twórców. 

Inicjatorem przedsięwzięcia było Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Oddział w Tarnowie, a w organizację imprez włączyły się także: Zakład Filologii Polskiej PWSZ, Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Słowackiego oraz I i III LO w Tarnowie.

Prawdziwą intelektualną ucztą dla miłośników poezji Herberta były wykłady wygłoszone podczas sesji naukowej 12 kwietnia.

Prof. dr hab. Aleksander Fiut, wybitny znawca literatury XX wieku, autor kilkudziesięciu prac na temat współczesnej poezji, w tym poezji Zbigniewa Herberta, który znał poetę osobiście, wygłosił wykład „Herbert odbrązowiony”. Zwrócił w nim uwagę na złożoność artystycznego autoportretu Herberta. Mówił o rozległości kulturowych aluzji, wieloznaczności dyskursu i mieniącego się różnymi barwami odczucia świata. Inaczej Herbert widzi świat w esejach, a jeszcze inaczej w poezji czy dramatach. Herbert przywdziewał maski w swoich autokreacjach, ale często niejednoznaczne i wewnętrznie sprzeczne. Jednolitość nadają im jedynie te wypowiedzi, które formułują etyczny kodeks poety.

Profesor mówił, że jedno z wcieleń Herberta to historia przyjaźni z Czesławem Miłoszem. Spotkamy się tutaj z poetą rozgoryczonym, miotającym oskarżenia na swoich kolegów, uzurpującym sobie moralne prawo do osądzania innych. Trzeba też pamiętać, że poezję Herberta należy odczytywać przez pryzmat ironii i że to wyjątkowy poeta, który myśli wierszem. To nie tylko twórca znakomitych wierszy, esejów i dramatów, ale także autor listów, które mają wybitne walory literackie.

„Zbigniew Herbert: Historia niepokoju” - tak zatytułował swój wykład dr Andrzej Franaszek, drugi z zaproszonych do Tarnowa gości. Jako autor monumentalnej biografii Zbigniewa Herberta, wydanej nakładem Wydawnictwa „Znak”, która lada dzień pojawi się na półkach księgarskich, podzielił się ze słuchaczami cząstką swoich odkryć i fascynacji. Mówił o różnych aspektach życia Herberta, zwracając uwagę na złożoność i niezwykłe bogactwo jego osobowości. Przestrzegał przed jednostronnym zainteresowaniem biograficznymi ciekawostkami i poszukiwaniem sensacji, co często dziś obserwuje się w mediach.

Z opowieści Andrzeja Franaszka wyłonił się obraz niezwykłego człowieka, z jednej strony genialnego i wszechstronnego twórcy, wrażliwego, czułego, będącego duszą towarzystwa, z drugiej zaś borykającego się z chorobą, cierpiącego, trudnego w codziennym życiu, gnanego - w przenośni i dosłownie - wewnętrznym niepokojem. Swada i lekkość, z jaką o Herbercie opowiadał jego biograf, wywołały żywy aplauz publiczności, skłoniły też słuchaczy do zadawania pytań.

Dopełnieniem naukowego spojrzenia na życie i twórczość Herberta były wystąpienia studentów PWSZ w Tarnowie. Najpierw referat o scenicznych realizacjach dzieł Z. Herberta w Tarnowskim Teatrze im. S. Solskiego przedstawił Szymon Łucyków ze Studenckiego Koła Przyjaciół Teatru. Następnie Grupa Teatralna PWSZ „Słowo Daje” zaprezentowała dziesięć wybranych wierszy Herberta we własnej artystycznej interpretacji.

Spotkanie przy Ławeczce Poetów na ul. Wałowej w Tarnowie   Spotkanie przy Ławeczce Poetów na ul. Wałowej w Tarnowie
Magdalena Rzepka
Drugiego dnia spotkanie z Herbertem odbyło się przy jego pomniku na Ławeczce Poetów przy ul. Wałowej. Fragmenty dramatu Herberta „Rekonstrukcja poety” czytali Piotr Hudziak, aktor Tarnowskiego Teatru, oraz uczniowie I LO w Tarnowie: Piotr Borowiec, Mariusz Golec i Zuzanna Lorenc. Były również muzyczne interpretacje wierszy Z. Herberta w wykonaniu uczniów I LO i III LO w Tarnowie. Całość spotkania poprowadził Tadeusz Trytek z MBP w Tarnowie.

Kwietniowe „Tarnowskie Spotkania z Herbertem” rozpoczęły lokalne obchody Roku Herberta. Jak zapowiadają organizatorzy, będą kolejne przedsięwzięcia poświęcone twórcy „Pana Cogito”.