Organizatorzy Festiwalu Niepodległości, którego dziewiąta edycja musiała zostać przeniesiona w czasie z powodu ograniczeń wynikających z panującej pandemii, w Dniu Pamięci o Zwycięskim Zrywie Niepodległościowym w Tarnowie z października 1918 r., czyli Święta Miasta Tarnów Pierwsze Niepodległe, ustanowienia którego byli inicjatorami, informują o decyzjach podjętych przez kapituły festiwalowych nagród w roku 2020.

Członkowie kapituły postanowili przyznać „Szablę Niepodległości” za rok 2020 pani Władysławie Szmid (ur. 1929) - niezwykle pracowitej i oddanej działaczki „Solidarności”, w tym działaczki struktur konspiracyjnych związku i organizatorki sieci kolportażu podziemnej prasy w Tarnowie w okresie stanu wojennego oraz działaczki Komitetów Obywatelskich „S”.

"Poza uznaniem dla cichej, ale systematycznej i niezłomnej aktywności na rzecz niepodległości, jaką zasłużyła się dla Ojczyzny ta niezwykle skromna postać w osobie Pani Władysławy, Kapituła chce także - w roku 40. rocznicy powstania związku - nagrodzić wszystkich niedocenionych dotychczas działaczy tzw. drugiego szeregu „Solidarności” oraz nieoceniony wkład polskich kobiet w budowę owego największego wspólnotowego ruchu w historii Polski" - czytamy w uzasadnieniu.

Z kolei laureatem „Ryngrafu Niepodległości” za rok 2020 został ogłoszony płk Zbigniew Radoń (ur. 1943), emerytowany oficer WP, rotmistrz honorowy kawalerii, dowódca Tarnowskiego Oddziału Jazdy im. 5 Pułku Strzelców Konnych.

"Kapituła cieszy się, że to zaszczytne wyróżnienie trafi w godne ręce akurat w roku, w którym Tarnów świętuje setną rocznicę powołania w naszym mieście 5 Pułku Strzelców Konnych. To jego tradycję Pan Pułkownik konsekwentnie przybliża tarnowianom od dwóch dekad" - napisano w uzasadnieniu.

Organizatorzy Festiwalu Niepodległości serdecznie gratulują laureatom. Informują ponadto, iż sytuacja związana z akcją przeciwdziałania rozwojowi pandemii powoduje, że nieznana jest wciąż data ceremonii wręczenia obu powyższych nagród. Planuje się, by w kameralnym gronie odbyła się w połowie listopada. Wtedy także po raz pierwszy ogłoszone zostaną nazwiska laureatów pośmiertnie przyznawanego Wieńca/ Lauru Niepodległości. To oni jako pierwsi trafią do Panteonu Tarnowskiego, inicjatywy powołanej niedawno przez Fundację PRO PATRIA SEMPER, która jest także od tego roku formalnym organizatorem Festiwalu Niepodległości oraz kilku projektów dokumentacyjno-edukacyjnych, m.in. wirtualnej encyklopedii tarnowskiej.

Pełną treść komunikatu oraz biogramy tegorocznych laureatów Szabli i Ryngrafu Niepodległości można przeczytać na następnych stronach.

Komunikat organizatorów Festiwalu Niepodległości

Organizatorzy Festiwalu Niepodległości, którego dziewiąta edycja musiała zostać przeniesiona w czasie z powodu ograniczeń wynikających z panującej pandemii, w Dniu Pamięci o Zwycięskim Zrywie Niepodległościowym w Tarnowie z października 1918 r., czyli Święta Miasta Tarnów Pierwsze Niepodległe, ustanowienia którego byli inicjatorami, informują o decyzjach podjętych przez kapituły festiwalowych nagród w roku 2020.

Kapituła Nagrody „Szabla Niepodległości”, w skład w której wchodzą najwybitniejsze dla środowisk patriotycznych lokalne autorytety, czyli dotychczasowi laureaci festiwalowych nagród (z pułkownikami M. Korczakiem i Z. Baszakiem, Karolem Krasnodębskim, Stanisławą Wiatr-Partyką, dr Marią Żychowską, Andrzejem Olejnikiem, chór. Romanem Głowackim, Bogusławem A. Baczyńskim i Elżbietą oraz Antonim Ziębami in.) oraz przedstawiciele organizatorów Festiwalu postanowiła przyznać „Szablę Niepodległości” za rok 2020 Pani Władysławie Szmid (ur. 1929).

Ta prestiżowa nagroda przyznawana za całokształt działalności na rzecz niepodległego państwa i narodowej wspólnoty trafi zatem w ręce niezwykle pracowitej i oddanej działaczki „Solidarności”, w tym działaczki struktur konspiracyjnych związku i organizatorki sieci kolportażu podziemnej prasy w Tarnowie w okresie stanu wojennego oraz działaczki Komitetów Obywatelskich „S”.

Poza uznaniem dla cichej, ale systematycznej i niezłomnej aktywności na rzecz niepodległości, jaką zasłużyła się dla Ojczyzny ta niezwykle skromna postać w osobie Pani Władysławy, Kapituła chce także - w roku 40. rocznicy powstania związku - nagrodzić wszystkich niedocenionych dotychczas działaczy tzw. drugiego szeregu „Solidarności” oraz nieoceniony wkład polskich kobiet w budowę owego największego wspólnotowego ruchu w historii Polski.

W procesie przyznania Nagrody „Ryngraf Niepodległości”, wzięli udział przedstawiciele następujących organizacji: Fundacja PRO PATRIA SEMPER, Fundacja im. Hetmana Jana Tarnowskiego, Fundacja Wspierania Więzi Lokalnych, Fundacja Educatio Et Sapientia, Fundacja Impuls Rozwoju, Klub Inteligencji Katolickiej, Klub Gazety Polskiej, Stowarzyszenie Tarnów Pierwsze Niepodległe, Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcyjna im. 16 Pułku Piechoty, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne Sokół – Świat Pracy, Związek Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego, Tarnowskie Stowarzyszenie Kombatantów i Osób Represjonowanych w latach 1956-1989, Tarnowskie Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem – Pamięć o KL Auschwitz, Społeczny Komitet 14 czerwca, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Stowarzyszenie Projekt Tarnów, Towarzystwo Przyjaciół Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Stow. Tarnowski Oddział Jazdy im. 5 Pułku Strzelców Konnych, Związek Strzelecki „Strzelec”, Polskie Forum Klimatyczne, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Tarnowskiej, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i Pogórzańskie Koło Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. 

Kapituła w tym składzie podjęła decyzję o przyznaniu „Ryngrafu Niepodległości” za rok 2020 Panu Płk. Zbigniewowi Radoniowi (ur. 1943).

Nagroda przyznawana za wybitne osiągnięcia na rzecz lokalnej wspólnoty i środowisk patriotycznych Tarnowa i regionu oraz systematyczne krzewienie postaw niepodległościowych, trafi zatem w ręce emerytowanego oficera WP, rotmistrza honorowego kawalerii, dowódcy Tarnowskiego Oddziału Jazdy im. 5 Pułku Strzelców Konnych. Kapituła cieszy się, że to zaszczytne wyróżnienie trafi w godne ręce akurat w roku, w którym Tarnów świętuje setną rocznicę powołania w naszym mieście 5 pułku Strzelców Konnych. To jego tradycję Pan Pułkownik konsekwentnie przybliża tarnowianom od dwóch dekad.

Laureatce i Laureatowi serdecznie gratulujemy !

Niestety, sytuacja związana z akcją przeciwdziałania rozwojowi pandemii powoduje, że nieznana jest wciąż data ceremonii wręczenia obu powyższych nagród. Organizatorzy wierzą, że będzie się ona mogła odbyć w drugiej połowie listopada br. Na pewno będzie musiała mieć kameralny charakter. Organizacja festiwalowej Gali w wymiarze znanym z lat poprzednich jest bowiem w najbliższym czasie wykluczona.

Uwaga ! Podczas ceremonii po raz pierwszy ogłoszone zostaną nazwiska laureatów pośmiertnie przyznawanego Wieńca/ Lauru Niepodległości .

Organizatorzy Festiwalu postanowili honorować nim co roku kilka ważnych dla Tarnowa i regionu postaci, które zasłużyły się dla sprawy niepodległości i lokalnego dziedzictwa historycznego, ale nie doczekali się za życia uznania tych zasług albo godnego tych zasług uhonorowania. Tegoroczni laureaci tego wyróżnienia trafią, jako pierwsi, do Panteonu Tarnowskiego * – początkowo funkcjonującego jeszcze w formie specjalnego, wirtualnego serwisu, który w ciągu kilku najbliższych lat – mamy taką nadzieję – pojawi się fizycznie, w przestrzeni publicznej Tarnowa.

Panteon Tarnowski to jedna z inicjatyw, podjęta przez powołaną niedawno do życia Fundację PRO PATRIA SEMPER, która jest także od tego roku formalnym organizatorem Festiwalu Niepodległości oraz kilku projektów dokumentacyjno-edukacyjnych, m.in. wirtualnej encyklopedii tarnowskiej.

Tarnów, 30 października AD 2020

Biogramy tegorocznych laureatów Szabli i Ryngrafu Niepodległości można przeczytać na następnej stronie.

Władysława Szmid urodziła się 23.12. 1929 r. w Stryju na Kresach, ale wojnę spędziła z rodzicami w Dębicy (jej ojciec był kolejarzem), a do Tarnowa trafiła po studiach chemicznych na UJ w Krakowie i podjęła pracę w laboratorium w Zakładach Azotowych, na emeryturę odeszła jako specjalistka ds. normalizacji.

  Władysława Szmid - laureatka Szabli Niepodległości 2020. materiały organizatora

W działalność „Solidarności” zaangażowana od jej powstania, była m.in. tarnowską delegatką na pierwszy Okręgowy Zjazd „Solidarności” w Krakowie. Przez cały czas stanu wojennego kolportowała do podziemnych struktur „Solidarności” w tarnowskich zakładach pracy (w Azotach, Zakładach Mechanicznych Ponar i w Tamelu) podziemne wydawnictwa i prasę przywożoną z Krakowa. Działalność tę udało się zachować w tajemnicy przez 6 lat. Szczegóły tej działalności ujawniła publicznie dopiero w lutym 2018 r. na corocznym spotkaniu opłatkowym tarnowskiej „Solidarności”.

Działała w Komitecie Obywatelskim „Solidarność” . Do końca sekretarzowała w drugim Wojewódzkim Komitecie Obywatelskim w Tarnowie pod przewodnictwem Antoniego Bahra. Jest też członkiem koła w Tarnowie Światowego Związku Żołnierzy AK, jako żona partyzanta AK - prawdopodobnie najmłodszego uczestnika bitwy na Kałużówce pod Dębicą w akcji „Burza” oraz członkiem Oddziału Stryjan przy Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, w którym wspierała odbudowę polskiego Kościoła w Stryju.

Po wczesnej śmierci męża, który był leśnikiem, wychowywała samotnie dwóch synów - to właśnie jeden z nich (Jerzy) był w czasie stanu wojennego w Krakowie organizatorem i szefem siatki kolportażu wydawnictw drugiego obiegu, która rozprowadzała je na całą Polskę południowo-wschodnią, świętokrzyskie i część woj. śląskiego, drugi syn (Krzysztof) był jedną z dwóch osób, które przywoziły wtedy „bibułę” do Tarnowa.

Uhonorowana medalem 35-lecia „Solidarności” Regionu Małopolska.

Płk w st. spocz. Zbigniew Radoń urodził się 12.10.1943 r. w Tarnowie. Emerytowany Żołnierz WP. Absolwent Oficerskiej Szkoły Łączności i Akademii Wojskowej. Pełnił funkcje w Instytucjach Centralnych Ministerstwa Obrony Narodowej. Służbę zakończył w Sztabie Generalnym WP (1996).

  Płk Zbigniew Radoń - laureat „Ryngrafu Niepodległości” 2020. materiały organizatora

Działalność społeczna i historyczna zbiegła się z objęciem przez niego funkcji prezesa Sekcji Jeździeckiej CWKS Legia a potem objęciem funkcji Dyrektora Ośrodka
Sportów Konnych i Rekreacji w Starej Miłosnej koło Warszawy.

W tym czasie padł pomysł stworzenia Stowarzyszenia Szwadron Jazdy RP jako "znaku historycznego" dla Wojsk Lądowych. Ostatecznie W dniu 10 listopada 2000 roku staraniem stowarzyszenia – „Szwadron Jazdy RP” – utworzony został Reprezentacyjny Szwadron Kawalerii Wojska Polskiego. Na skutek działań płk Radonia zaczęły powstawać oddziały terenowe w Toruniu, Lublinie i Koninie. 7.10.2003 roku z inicjatywy płk Radonia został utworzony w Tarnowie terenowy oddział Szwadronu Jazdy RP i przybrał imię 5 Pułku Strzelców Konnych.

Jest inicjatorem szeregu przedsięwzięć o charakterze patriotycznym i militarnym, związanych przede wszystkim z polską tradycją kawaleryjską, kierowanych do młodzieży szkolnej i społeczeństwa regionu tarnowskiego.

Płk Radoń jest autorem książek: "Galopem przez dzieje Kawalerii Polskiej" oraz "Kawaleria Polska na Węgrzech". W przygotowaniu "Garnizon Tarnowski - rys historyczny". Publikował także cykliczne artykuły w Dzienniku Polskim, Semper Fidelis (wyd. Wydział Historyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego) i w Szkicach Tarnowskich (wyd. PTH Tarnów).

Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Piórem za działalność publicystyczną, Medalem "W służbie Bogu i Ojczyźnie" Starostwa Powiatowego w Tarnowie, Medalem "Pro Patria" i Złotym Krzyżem Zasługi.