Tematem lutowej niedzieli synodalnej jest rola instytucji diecezjalnych w realizacji misji ewangelizacyjnej Kościoła. Brzmi poważnie i tak w rzeczywistości jest, zwłaszcza kiedy spojrzy się na tablicę informacyjną w budynku Kurii Diecezjalnej w Tarnowie przy ul. Legionów 30. – Sama kuria to zespół osób, które pomagają biskupowi diecezjalnemu w kierowaniu Kościołem tarnowskim – mówi ks. dr Marcin Kokoszka, ekonom diecezji tarnowskiej. Są wśród nich biskupi pomocniczy, księża, siostry zakonne i świeccy, którzy pracują w różnych jednostkach i wydziałach zajmujących się m.in. duszpasterstwem ogólnym, misjami, katechezą, młodzieżą, małżeństwami i rodzinami, muzyką kościelną, apostolstwem trzeźwości i osób uzależnionych, i nową ewangelizacją. – Zanim zacząłem pracę w kurii, miałem o niej znikome, raczej wyobrażeniowe pojęcie – mówi Marcin Lewandowski, który przez sześć lat był asystentem dyrektora wydziału do spraw nowej ewangelizacji. – Kuria wydawała mi się hermetycznym, tajemniczym urzędem. Wchodząc w jej życie zobaczyłem przede wszystkim ludzi, a nie struktury, ludzi dobrych, z sercem na dłoni, którzy mają poczucie misji, którym zależy na dobru i chcą je szerzyć, choć czasem trudno jest im się przebić z nim we współczesnym zakrzyczanym przez zło świecie – dodaje pan Marcin. Mierzą się z tym „w terenie” dziekani, którzy są przedstawicielami biskupa diecezjalnego i kurii. – Dziekani koordynują i kontrolują pracę duszpasterską duchownych w dekanatach. Są też pierwszą instancją w kontaktach świeckich z biskupem diecezjalnym – wyjaśnia ks. Kokoszka.

Przez miłość

W ewangelizacyjnej misji Kościoła uczestniczy nie tylko kuria, ale również instytucje diecezjalne. Są to sąd diecezjalny i prowadzone przez niego w Tarnowie, Nowym Sączu i Mielcu poradnie prawno-kanoniczne, w których nieodpłatnie świeccy, chcący uregulować swoje życie małżeńskie, mogą otrzymać pomoc kanonistów. – Ewangelizacji nie da się oddzielić od miłosierdzia. W tym względzie najważniejszą instytucją diecezjalną jest Caritas Diecezji Tarnowskiej. Działania tej instytucji obejmują szeroki wachlarz działań charytatywnych, w tym promowania i kształtowania postaw chrześcijańskiego miłosierdzia we wspólnocie Kościoła. Formacja ta odbywa się przez Parafialne Zespoły Caritas, a także Szkolne Koła Caritas. Instytucjonalnie Caritas Diecezji Tarnowskiej prowadzi domy, w których otacza się opieką chorych, starszych, niepełnosprawnych i chorych terminalnie, jak również organizuje konkretną pomoc materialną dla potrzebujących – mówi ks. Kokoszka. W przestrzeni miłosierdzia działają także Fundacja im. Abp. Jerzego Ablewicza, które przyznaje stypendia zdolnej, ale ubogiej młodzieży, oraz Katolickie Centra Edukacji Młodzieży „Kana” wspierające integralny rozwój dzieci i młodzieży. – Coraz więcej osób potrzebuje wsparcia różnego rodzaju specjalistów, dlatego rozwija się w diecezji działalność fundacji „Auxilium” prowadzącej sieć poradni specjalistycznych „Arka” i Telefon Zaufania. Warto też zauważyć dobro, jakie niosą narzeczonym, małżonkom i rodzicom poradnie rodzinne działające w ramach duszpasterstwa małżeństw i rodzin – dodaje ekonom. Diecezja nie zapomina również o tych, którzy głosili Ewangelię, ale z racji wieku nie mogą już spełniać tej misji. – W Domu Księży Diecezji Tarnowskiej im. św. Józefa mieszkają księża, którzy z różnych powodów nie mogą już bezpośrednio angażować się w duszpasterstwo. Zapewnienie godnych warunków bytowych oraz podstawowej opieki umożliwia kapłanom kontynuowanie misji kapłańskiej, która dzisiaj dla nich i całej diecezji ma wymiar modlitwy i cierpienia – podkreśla ks. Kokoszka.   

Przez media i kulturę

Współczesna ewangelizacja nie może obyć się bez mediów, które w diecezji tarnowskiej mają już bogatą tradycję. Jeszcze przed II wojną światową diecezja miała swój tygodnik „Nasza sprawa”. Dziś jego rolę spełnia tarnowska edycja „Gościa Niedzielnego”. Od 30 lat w misji ewangelizacyjnej uczestniczy diecezjalne wydawnictwo „Biblos” publikujące książki o treści religijnej, a także pozycje naukowe z zakresu filozofii i teologii oraz innych dziedzin, skupionych na formacji duchowej i intelektualnej człowieka. Prowadzi również sieć księgarni, sklepów z dewocjonaliami i innymi artykułami religijnymi. Z ewangelią do dzieci co miesiąc dociera miesięcznik „Promyczek” wydawany przez diecezjalne wydawnictwo „Promyczek” w Nowym Sączu. Dobrą Nowinę słychać także od ponad 25 lat również w eterze dzięki diecezjalnemu radiu RDN Małopolska i RDN Nowy Sącz. Ewangelizacją medialną zajmują się także Portal Diecezji Tarnowskiej i młodzieżowa telewizja Synaj.tv. – Podkreślić należy ogromny wkład instytucji diecezjalnych w ewangelizację kultury i zachowanie jej chrześcijańskich korzeni. Takim strażnikiem pamięci, zachowującym dla przyszłych pokoleń duchowe dziedzictwo diecezji, jest Archiwum Diecezjalne im. Abp. Jerzego Ablewicza w Tarnowie. To źródło wiedzy o minionych pokoleniach i ich drodze do świętości. Zgromadzone w nim zbiory służą różnego rodzaju badaniom naukowym i opracowaniom historycznym – mówi ks. Kokoszka. Ewangelię można poznawać dzięki bogatym zbiorom Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie, najstarszej takiej instytucji diecezjalnej w Polsce. Udział w misji Kościoła ma wreszcie muzyka kościelna. – Tu warto przypomnieć o Diecezjalnej Szkole Organistowskiej kształcącej uczniów muzycznie i kulturowo, aby w przyszłości pełnili funkcję organistów parafialnych. Adepci szkoły często tworzą i prowadzą we wspólnotach parafialnych schole i chóry, jak również kształtują wokalnie kantorów i inne osoby, troszczące się o muzyczną stronę liturgii Kościoła. Tutaj także nieocenioną rolę spełniają chóry katedralne i parafialne.

Przez formację apostołów

Różnego rodzaju duszpasterstwa, które koordynują wydziały kurialne, a także instytucje diecezjalne, potrzebują uformowanych osób – duchownych i świeckich, które będą przygotowane do głoszenia Ewangelii w świecie. – Na pierwszym miejscu trzeba tutaj wymienić Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie UPJPII w Krakowie, który kształci przyszłych księży, siostry zakonne i świeckich do pełnienia różnych zadań ewangelizacyjnych w diecezji. Diecezja formuje także świeckich w ramach Diecezjalnego Studium Rodziny, którzy później są wolontariuszami w poradniach rodzinnych. Różnego rodzaju rekolekcje gromadzą duchownych i świeckich w diecezjalnych domach rekolekcyjnych, które należą również do instytucji diecezjalnych. - W naszej diecezji tymi miejscami refleksji i duchowej odnowy są Diecezjalny Dom Rekolekcyjny w Ciężkowicach, Centrum Formacyjno-Rekolekcyjne Diecezji Tarnowskiej „ARKA” w Gródku, Diecezjalne Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II w Starym Sączu,  Ośrodek Formacyjno-Rekolekcyjny „Willa Pogoń” w Krynicy-Zdroju i najmłodsze wśród nich Centrum Duchowości im. św. Andrzeja Boboli w Blechnarce – wymienia ks. Kokoszka. Nie da się ukryć, że ta wielopłaszczyznowa i wielokierunkowa działalność diecezji tarnowskiej, spięta jednym celem, potrzebuje osób, które – jak podkreśla Marcin Lewandowski – żyją Słowem, żeby nie popaść w tworzenie struktur samych dla siebie.  – Tylko słowo Boże jest świeże i może tchnąć w nas siłę do życia nim i dzielenia się otrzymanym darem z innymi – mówi pan Marcin działający obecnie w Centrum Formacji, Dialogi i Misji „Alegoria”.