Mozart z Tarnowa

XIX-wieczna prasa okrzyknęła go cudownym dzieckiem w historii polskiej muzyki. Potrzebne było ponad 200 lat, by przypomniano o nim w rodzinnym mieście.

Ks. Grzegorz Piekarz podjął się nie lada zadania przybliżenia współczesnym twórczości znakomitego kompozytora.
ks. Zbigniew Wielgosz /Foto Gość

Józef Władysław Krogulski urodził się 4 września 1815 roku w Tarnowie przy ul. Bernardyńskiej. Zmarł niemal 27 lat później w Warszawie. Za życia uważano go (i słusznie) za cudowne dziecko. Nazywano go m.in. najbardziej utalentowanym nastolatkiem w historii polskiej muzyki, a nawet Mozartem z Polski. Zostawił po sobie imponujący, jak na dwudziestoparolatka, dorobek – ponad 100 utworów, w tym 10 Mszy (do naszych czasów zachowało się 9). Niestety sława Krogulskiego została zapomniana i przykryta archiwalnym kurzem. Jego postać odżyła jednak w 2015 roku, w którym to zaczęto sobie, zrazu nieśmiało, przypominać o wielkim kompozytorze z Tarnowa, a to z racji 200. rocznicy jego urodzin. – Przyznam się, że wówczas nie miałem o nim żadnej wiedzy, tym bardziej że jego utwory w większości spoczywały w archiwach, a nieliczne, wydane za jego życia, nie były mi znane. Późniejsza publikacja jego oktetu [utworu napisanego na osiem instrumentów – przyp. aut.] oraz jego wykonanie i zamieszczenie w mediach spowodowały, że zacząłem się interesować postacią kompozytora – opowiada ks. Grzegorz Piekarz, dyrektor Wydziału Muzyki Kościelnej Kurii Diecezjalnej w Tarnowie oraz studium organistowskiego i chóru Pueri Cantores Tarnovienses.

Z pomocą przyszła solidna w treści książka o Józefie Władysławie Krogulskim wydana staraniem jego krewnych (Mariusza Lesława Krogulskiego i Justyny Krogulskiej) oraz Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie. – Wczytując się w publikację, zacząłem się dziwić, że osoba, która w wieku dziewięciu lat dawała koncerty fortepianowe z orkiestrą w największych salach koncertowych w Polsce (wówczas pod zaborami), nie jest znana w rodzinnym Tarnowie – podkreśla ks. Piekarz. Na szczęście miasto upamiętniło już miejsce urodzenia kompozytora stosowną tablicą na budynku przy ul. Bernardyńskiej. To jednak za mało. Wydział muzyki kościelnej tarnowskiej kurii chce promować twórczość Krogulskiego wśród szerokiej publiczności.

Za życia kompozytora ukazały się drukiem jego trzy Msze i część Requiem, pozostałe dzieła leżały dotąd w archiwach, jednak ks. Piekarzowi udało się pozyskać faksymile rękopisów (warto zaznaczyć, że kompozytor pisał swoje utwory bez skreśleń) i myśleć o wydaniu jego twórczości oraz o zaprezentowaniu jego muzyki sakralnej. Już w 2022 roku chór zaśpiewał Mszę nr 2 (D-dur), która zdaniem znawców była ciekawsza, bardziej melodyjna niż np. Deutsche Messe Schuberta. Kolejny utwór, Mszę nr 7 (F-dur), chór zaśpiewa 11 maja w bazylice katedralnej w Tarnowie o godz. 19. Zespołowi pod dyrekcją ks. Piekarza będą towarzyszyć soliści Magdalena Drozd (sopran), Aleksandra Kalicka (mezzosopran), Dominik Czernik (tenor), Maciej Drużkowski (bas-baryton). Na organach zagra Jakub Kapała. W części pierwszej zostaną zaprezentowane utwory z okresu renesansu, w drugiej po raz pierwszy, po 200 latach od powstania, zostanie zaśpiewana Msza nr 7 (F-dur) Józefa Władysława Krogulskiego.

Koncert chóru i solistów jest złączony z jubileuszem 500-lecia Domu Mikołajowskiego w Tarnowie. Jubileusz rozpocznie się już 10 maja o godz. 12 Mszą św. w katedrze. O godz. 13 zaplanowano m.in. wielki korowód historyczny oraz piknik „Jarmark Mikołajowski”. Organizatorem wydarzeń jest Fundacja Caritas Sacerdotalis. Szczegółowy plan na tarnow.gosc.pl.