Zaparcie się Piotra
Trwa sąd nad Jezusem. Rozgrywa się również dramat pierwszego wśród apostołów.
Wówczas wiedziony skruchą za radą Cyborei udał się Judasz do Pana naszego Jezusa Chrystusa i błagał o przebaczenie za swoje grzechy.
Pan nasz przyjął Judasza za swego ucznia, potem uczynił go jednym z Apostołów i okazał mu tak wielkie zaufania i miłość, że obrał swoim szafarzem tego, który później go zdradził. Nosił więc Judasz sakiewkę i kradł, co dawano Chrystusowi Panu. W okresie męki Pańskiej nie mogąc odżałować, że nie sprzedano olejku wartości trzystu denarów, bo i te byłby ukradł, poszedł i sprzedał Pana za trzydzieści srebrników. z których każdy wart był dziesięć denarów, jakie wtedy były w obiegu, i w ten sposób wynagrodził sobie stratę owych trzystu denarów za olejek. Inni zaś opowiadają, że Judasz miał zwyczaj z tego, co dawano Chrystusowi, kraść dla siebie dziesiątą część i dlatego sprzedał Pana za trzydzieści denarów, które stanowiły dziesiąta część wartości owego olejku. Później jednak żal go ogarnął i powiesił się na powrozie. Gdy zaś wisiał, ciało jego pękło przez pół i wylały się wszystkie wnętrzności jego. Nie wyzionął zaś ducha ustami, nie godziło się bowiem, aby usta, które dotknęły chwalebnej twarzy Chrystusa, zostały tak haniebnie splamione. Natomiast słuszne było, aby wnętrzności, które poczęły zdradę, pękły i wypadły i aby powróz zdusił krtań, z której wydobywał się głos zdrajcy. Ciało zaś Judasza zawisło w powietrzu, aby w ten sposób on, który obrażała aniołów w niebie, a ludzi na ziemi, odsunięty został od nieba i ziemi, a w powietrzu stał się towarzyszem diabłów.
[1] Zob. D. Baldi, W Ojczyźnie Chrystusa, Kraków-Asyż 1993, s. 105-106.
[2] Historyczność. Podkreślając różnice między opisami poszczególnych Ewangelii niektórzy komentatorzy sugerowali, iż opowiadanie o zaparciu się św. Piotra jest w rzeczywistości legendą wymyśloną przez wspólnotę popaschalną. Badacze ci wskazują, iż przekaz ten powstał w łonie ruchu nastawionego negatywnie do osoby Piotra. Inni twierdzą, że historię tę utworzono, aby podkreślić, że Jezus umiał przewidywać przyszłość. Należący zaś do grona protestantów, nastawieni wrogo do papiestwa, wskazywali, że ewangeliści ukazują tu Piotra jako prototyp niewierzącego i odstępcy. Zob. V. Messori, Umęczon pod Ponckim Piłatem?, Kraków 1996, s. 321.
[3] Zob. Cz. Bartnik, Judasz Iskariota – historia i teologia, „Collectanea Theologica” 58(1988), s. 5-17. Narodziny i historia Judasza według Złotej Legendy, Jakuba de Voragine zob. na końcu opracowania.
[4] Judasz występuje z przydomkiem Iskariota. Niektórzy uważają, iż przydomek ten pochodzi od aramejskiego rzeczownika seqer – kłamstwo bądź od przymiotnika isqaria, czyli fałszywy. Uznając takie pochodzenie przydomka Judasza, wskazują oni, iż przydomek ten nadano Judaszowi już po jego zdradzie i śmierci, określając go „mężem kłamstwa”. Według innych nazwa Iskariota wskazuje na to, że Judasz był członkiem wspólnoty sykkaryjczyków, fanatycznej grupy stawiającej zbrojny opór władzom rzymskim. Zabijali oni podstępnie sztyletami swych przeciwników (łac. sicca – sztylet). W takim przypadku przydomek Iskariota odnosiłby się do przeszłości Judasza, przed powołaniem na apostoła. Wydaje się jednak, że określenie Iskariota brzmiało dokładnie: isz Karjot, co oznacza: mąż z (miasta) Kariot. Znaczyłoby to, iż Judasz pochodził z miasta w południowej Judei (Joz 15,25).
[5] Trudno dziś dokładnie określić, jaką kwotę otrzymał Judasz. Wszystkie bowiem monety, począwszy od denara, były ze srebra. Jeśli zatem było to trzydzieści denarów, wtedy suma ta odpowiadałaby miesięcznemu wynagrodzeniu robotnika. Wskazuje się, iż trzydzieści srebrników to ustanowione przez Prawo odszkodowanie za zabitego niewolnika: „Gdyby zaś wół zabódł niewolnika lub niewolnicę, jego właściciel winien wypłacić ich panu trzydzieści syklów srebrnych, wół zaś będzie ukamienowany” (Wj 21,32). Inni wskazują, iż w Księdze Zachariasza pojawia się proroctwo, że taka kwota zostanie zapłacona za Mesjasza (Za 11,12). Zob. A. Paciorek, Ewangelia według świętego Mateusza. Rozdziały 14-28, Częstochowa 2008, s. 545-546.
[6] Biblia Tysiąclecia niesłusznie tłumaczy „Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci” (Łk 22,32). Czasownik bowiem epistrefo należy tu odczytywać nie tyle jako ponownie, ze swej strony (jako hebraizm), ale jako „gdy ty powrócisz”, „gdy się nawrócisz”. Zob. Z. Kiernikowski, Posługa Piotra (Łk 22,31-32). Przewodniczenie w nawracaniu, w: Pan moją mocą i pieśnią (Ps 118,14), red. S. Hałas, P. Włodyga, Kraków 2006, s. 94-95; F. Mickiewicz, Ewangelia według świętego Łukasza. Rozdziały 12-24, Częstochowa 2012, s. 464.
[7] Zob. Z. Kiernikowski, Posługa Piotra (Łk 22,31-32), s. 87-94.
[8] Zob. S. Mędala, Ewangelia według świętego Jana. Rozdziały 13-21, Częstochowa 2010, s. 196-198
[9] Na podst. Jakub de Voragine, Złota legenda, 41. Maciej, Warszawa 1955, s. 137-139, 699n.
(pdf) |
