Melchizedek - tajemniczy król i kapłan zapowiada Jezusa Chrystusa "wiecznego kapłana".
Tajemniczy kapłan i król Melchizedek, którego kapłaństwo zapowiada inne, wieczne kapłaństwo Jezusa Chrystusa ugościł Abrahama chlebem i winem. Czy możemy przybliżyć znaczenie tego gestu?
Psalm 110 nazywa mesjańskiego króla „kapłanem na wieki na wzór Melchizedeka” (Ps 110,4). Autor Listu do Hebrajczyków podejmując tematykę tajemnicy Jezusowego kapłaństwa rozwinął typologię Melchizedek – Chrystus, chcąc dowieść, że Syn Boży, składając ofiarę z siebie, stał się doskonałym najwyższym kapłanem (Hbr 5,6.10; 6,20; 7,1-28). Chrześcijańska tradycja odwołując się do postaci Melchizedeka, który zapowiada Jezusa Chrystusa „Kapłana na wieki” (Ps 110,4) widziała w złożonym Abrahamowi przez Melchizedeka chlebie i winie (Rdz 14,18) typ eucharystycznej ofiary[17], co znalazło swój wyraz w tekście pierwszej modlitwy eucharystycznej, gdzie znajduje się wzmianka o kapłanie Melchizedeku w kontekście zapowiedzi „Ofiary doskonałej” („Mszał Rzymski dla diecezji polskich”, Poznań 1986, s. 310*). Święty Augustyn w swoim dziele „Państwo Boże” (De civitate Dei) napisał, że w opowiadaniu o Melchizedeku pojawia się pierwsza wzmianka o ofierze, którą „dziś w całym okręgu świata Chrześcijanie Bogu składają, ponieważ nie ma już nigdzie kapłaństwa i ofiary podług obrządku Aaronowego i ponieważ wszędy ofiarowuje się za kapłaństwa Chrystusowego to, co wniósł Melchizedech, gdy Abrahamowi błogosławił”[18]. Nowotestamentowa tradycja przekazuje, że Jezus Chrystus użył chleb i wino ustanawiając Eucharystię (Mt 26,26-28; Mk 14,22-25; Łk 22,19n; 1Kor 11,23-26). „Ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystii są jedyną ofiarą” (KKK 1367), która jest zupełnie odmienna od dawnego kultu ofiarniczego. Widzialna ofiara eucharystyczna w sposób bezkrwawy uobecnia ofiarę Chrystusa, który ofiarował samego siebie w sposób krwawy na ołtarzu krzyża, dając człowiekowi trwały dostęp do Boga.
[1] G.J. Wenham, Genesis 1-15, WBC 1, Dallas 1987, s. 321.
[2] Wymienione miejscowości tworzyły skonfederowaną grupę pięciu miast, tzw. „pentapolis” (M. Du Buit, Sodome, w: J. Bajard, M. Defossez, J. Longton, R.F. Poswick, G. Rainotte (red.), Le Dictionnaire Encyclopédique de la Bible, [Turnhout] Brepols 32002, s. 1227.
[3] G.J. Wenham, Genesis 1-15, s. 321.
[4] J.L. Vesco, Le Psautier de David. Traduit et commenté, tom II, Paris 2008, s. 1056-1057.
[5] L. Koehler, W. Baumgartner, J.J. Stamm (red.), P. Dec (red. nauk. wyd. pol.), Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu, tom II, Warszawa 2008, s. 515.
[6] T. Brzegowy, Pięcioksiąg Mojżesza. Wprowadzenie i egzegeza Księgi Rodzaju 1-11, Tarnów 42002, s. 132-133.
[7] J. Daniélou, Święci ‹poganie› Starego Testamentu, przekł. ks. K. Fedorowicz, Kraków 2013, s. 72.
[8] A. Tronina, Do Hebrajczyków. Słowo zachęty na dni ostatnie, Częstochowa 1998, s. 98-99.
[9] J. Daniélou, Święci ‹poganie› Starego Testamentu, s. 74.
[10] P.E. Bonnard, Melchizedek, w: X. Léon-Dufour (red.), Słownik teologii biblijnej (tłum. i oprac. K. Romaniuk), Poznań-Warszawa 1982, s. 466.
[11] A. Tronina, Do Hebrajczyków, s. 101.
[12] A. Tronina, Melchizedek, kol. 495.
[13] R. Rubinkiewicz, Kapłaństwo, w: Encyklopedia katolicka, t. 8, Lublin 2000, kol. 713.
[14] A. Tronina, Do Hebrajczyków, s. 106.
[15] J. Daniélou, Święci ‹poganie› Starego Testamentu, s. 74.
[16] A. Tronina, Do Hebrajczyków, s. 85.
[17] G.J. Wenham, Genesis 1-15, s. 322.
[18] Św. Augustyn, Państwo Boże, XV, 1, przekł. ks. W. Kubicki, Pisma Ojców Kościoła, t 13, Poznań 1937, cz. III, s. 111.200.