Dobra i zła budowla (Mt 7,24-29)

Nowy Mojżesz

Całą mowę Jezusa kończy formuła, która przywołuje na myśl postać Mojżesza. Mateusz zapisze „kiedy Jezus dokończył tych mów…” (Mt 7,28). W pierwszej Ewangelii kolejne pięć mów otrzymują takie właśnie zakończenie (Mt 11,1; 13,53; 19,1; 26,1). Ciekawym jest, iż również w Starym Testamencie znajdujemy takie zakończenie mów Mojżesza: „Kiedy Mojżesz dokończył wszystkich tych mów...” (zob. Pwt 31,1.24; 32,44-46; Lb 16,31). Wydaje się, że Mateusz świadomie nawiązuje do Księgi Powtórzonego Prawa, do myśli Starego Przymierza, by w ten sposób przedstawić Kazanie na Górze jako nowy Pięcioksiąg, Jezusa zaś jako Nowego Prawodawcę, Nowego Mojżesza. Na takie powiązanie wskazują także wyrażenia: Jezus „wyszedł na górę”, „zeszedł z góry”. Wprowadzenia i zakończenia te musiały odnosić myśli słuchaczy do osoby Mojżesza wchodzącego i schodzącego z Góry Synaj (zob. Wj 19 i 34).

Takie patrzenie jednak na Jezusa jako nowego Mojżesza nie jest specyficzny li tylko dla Mateusza. Również bowiem w przekazie św. Łukasza znajdujemy wyrażenie „Kiedy Jezus dokończył tych mów...” (zob. Łk 7,1). Ewangelista zaś Marek relacjonując naukę Jezusa stwierdzi: „Zdumiewali się Jego nauką: uczył ich bowiem jak ten, który ma władzę, a nie jak uczeni w Piśmie” (Mk 1,22). Również zatem i tu można widzieć Jezusa jako nowego Mojżesza.

Św. Mateusz podkreśli, iż słuchający mistrza z Nazaretu, zdumiewali się jego nauką. Zdumienie owo wynikało stąd, że nauka Jezusa „uderzała”, zadziwiała, dotykała serca i je poruszała. Nikt kto słuchał Jezusa nie mógł – i wciąż nie może pozostać obojętnym na Jego słowa. Musi zająć stanowisko, musi opowiedzieć się.

W tradycji rabinackiej istnieją podobne przypowieści opowiadające o człowieku, który studiuje Torę, wprowadzając ją w życie albo też ogranicza się tylko do jej studiowania. Rabbiemu Eliszowi ben Abuja (ok. 120 po Chr.) przypisuje się następującą przypowieść: „Z kim porównać człowieka, który pełni dobre czyny i studiuje Torę? Z człowiekiem, który najpierw buduje za pomocą kamieni, potem cegieł. Kiedy pojawi się wokoło woda, budowla nie ulegnie zniszczeniu, ale pozostanie na swym miejscu. Z kim porównać człowieka, któremu brak dobrych czynów, a który studiuje Torę? Z człowiekiem, który buduje najpierw za pomocą cegieł a potem kamieni. Gdy przyjdzie woda wszystko ulegnie zniszczeniu”[2]. Widząc oczywiste podobieństwa należy podkreślić, iż dla Jezusa ważnym jest nie tyle studiowanie – poznawanie Tory, ale słuchanie Jego Słów. Jezus jest Nowym Prawem – Nową Torą. Jezus nie mówi o wypełnianiu Tory, ale wypełnianiu Jego słów. Jezus przypisuje sobie autorytet, który judaizm przypisywał Torze.

Kazanie na Górze z całą mocą pokazuje, iż Jezus nie jest jednym z nauczycieli. Mateusz podkreśla, iż On jest Jedynym Nauczycielem. Autorytet Mistrza z Nazaretu nie pochodzi z tradycji dawnych nauczycieli Izraela ani nawet nie wywodzi się z objaśniania Tory. Jego autorytet pochodzi od Niego samego. Formuła: „A Ja wam powiadam...”, która wielokrotnie powraca w mowie Jezusa na Górze, nie odwołuje się do jakiegokolwiek autorytetu z przeszłości jak to czynili uczeni żydowscy, ale opiera się na świadomości otrzymanego zadania objawienia woli Ojca. Stąd też wspólnota uczniów Chrystusa winna swoje życie opierać na fundamencie Słowa Swojego Pana. Słowo to winna wprowadzać w życie.