W rozważaniach o Kościele zatrzymaliśmy się na chwilę nad bardzo ważnymi instytucjami kościelnymi jakimi są sobory i synody. Tydzień temu mówiliśmy o soborach powszechnych, dziś kolej, by poruszyć temat synodów.

Najprościej możemy powiedzieć, że synody odgrywają analogiczną rolę do soborów powszechnych na poziomie regionalnym i lokalnym. Termin „synod” wywodzi się z greckiego słowa sýnodos, które przeszło do języka łacińskiego jako synodus, co oznacza wspólne odbywanie drogi. Termin ten odnosił się nie tylko do zgromadzeń o charakterze religijnym (synodus ecclesiastica), ale oznaczał także zebrania o charakterze państwowym. Znane były synody królewskie (synodus regia). Gromadziły przedstawicieli władzy świeckiej i duchownej po to aby omawiać sprawy związane z państwowością i kwestiami religijnymi[1]. Instytucja synodu powstała w połowie II wieku jako wyraz poczucia jedności wspólnot chrześcijańskich[2].

Już od pierwszych wieków Kościoła istniało we wspólnotach chrześcijańskich pragnienie, a zarazem potrzeba, konsultowania się w sprawach wiary. Stało się to podstawą działalności synodalnej. Na początku taką formą były listy pasterskie, później jednak praktyka ta zmieniła się w gromadzenie się na synodach. Pod koniec II wieku istniała praktyka spotykania się biskupów, którzy rozstrzygali sprawy sporne dotyczące wiary i moralności, a także podejmowali odpowiednie środki zaradcze przeciw błędom i herezjom. Rodząca się w ten sposób instytucja synodów partykularnych, nie powstała tylko z potrzeby czysto historycznej. Biskupi czuli potrzebę tworzenia kolegium, a także swojej odpowiedzialności za wspólnotę Kościoła[3].

Podsumowując, synod określa zebranych albo też wezwanych na to samo miejsce oraz w tym samym celu, aby razem analizować niektóre lokalne problemy, a następnie, aby wspólnie podjąć określony kierunek działania dla dobra wspólnoty Ko­ścioła partykularnego[4]. Synody stały się stałym elementem życia Kościoła.