Nauka Josepha Ratzingera o pochodzeniu Kościoła

Pierwsze, na co – według J. Ratzingera – należy zwrócić uwagę, gdy zaczynamy mówić o genezie Kościoła, to ścisłe złączenie dwóch rzeczywistości: Jezusa i Kościoła. W letnim semestrze 1965 roku w Münster J. Ratzinger przygotował szkic wykładów, który w 1969 roku został opublikowany pod tytułem „Los Jezusa a Kościół”[9]. Pierwszym ważnym momentem genezy Kościoła jest według J. Ratzingera ustanowienie Dwunastu. J. Ratzinger przytacza werset ewangelii św. Marka i poszerza spojrzenie na ten akt wpisujący się w powstawanie Kościoła o refleksję nad jego istotą i misją. Czytamy tam: „«I ustanowił Dwunastu, aby Mu towarzyszyli, by mógł wysyłać ich na głoszenie nauki i by mieli władzę wypędzać złe duchy». W tym zdaniu mamy w gruncie rzeczy antycypowany opis tego, czym Kościół może i ma być w ogóle. Kościół jest z jednej strony po to, żeby «był z Nim» żeby – przez to, że jest z Nim i przy Nim – jednocześnie uczestniczył w Jego misji, i zawsze był gotów do jej pełnienia, gdy zostanie przez Niego posłany. To prowadzi nas krok dalej, poza samą ideę Dwunastu, która wyraża ideę ludu Bożego, i – głębiej jeszcze – ideę przymierza Boga z ludźmi, i to z wszystkimi ludźmi. Jako kolejny motyw dochodzi to, że podstawowa idea ludu Bożego i przymierza Boga otrzymuje nowe centrum w określeniu: «aby byli z Nim». Bycie razem z Jezusem stanowi konstytutywny element przyszłego ludu czasów ostatecznych”[10].

Drugim, ważnym momentem powstawania Kościoła jest według J. Ratzingera to, co dokonało się w czasie Ostatniej Wieczerzy. „Drugim gestem jest Ostatnia Wieczerza Jezusa, która także stanowi tylko podsumowanie jednej, wielkiej linii Jego działalności – wspólnoty stołu Pana z uczniami, będącej antycypacją zasiadania Boga przy stole razem z całą ludzkością. Ostatnia Wieczerza stanowi zarys Kościoła rozumianego jako wspólnota stołu z ukrytym Panem, stanowiąca antycypację eschatologicznej uczty Boga z ludzkością”[11].

Do tego należy dodać oczywiście także inne gesty Jezusa: udzielenie Piotrowi oraz apostołom władzy związywania i rozwiązywania (Mt 16,18n i J 21,15-17; Mt 18,18), wydarzenie Krzyża oraz zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy[12].