W 1170 roku komes Mikora darowuje Chełm nad Rabą Zakonowi Rycerskiemu Grobu Bożego w Jerozolimie, czyli bożogrobcom, zwanym w Polsce miechowitami. Ofiarował „z kościołem, dziesięcinami, targowiskiem i karczmą oraz inną osadę Nieszkowice”, czytamy w dokumencie konfirmacyjnym patriarchy jerozolimskiego Monachusa.

– Kiedy przyszedłem do Chełma w 1971 roku, dowiedziałem się, że Chełm był w rękach bożogrobców do kasaty zakonu w 1819 roku. To długa i piękna tradycja – mówi ks. Antoni Tworek, emerytowany proboszcz parafii Chełm. Kiedy w 1999 roku obchodzono 900-lecie zakonu, ks. Tworek w Chełmie w jednej z sal domu parafialnego, zainspirowany przez Jana Flaszę, dyrektora Muzeum im. Stanisława Fischera z Bochni, utworzył Muzeum Parafialne Stróżów Bożego Grobu. To muzeum obchodzi właśnie 20-lecie istnienia. Przez lata powiększyło się i zajmuje teraz trzy sale oraz wnętrze zabytkowej dzwonnicy. Najcenniejsze, bo i najstarsze, są eksponaty, które zostały po bożogrobcach. Największe wrażenie robią chyba komplety szat liturgicznych, ornaty ze stułami czy ozdobne bursy, palki, sukienki na puszki liturgiczne. W większości z połowy XVIII wieku. Cześć z nich ma swoją historię, jak jeden ze świetnie zachowanych ornatów – zielony z ornamentem kwietnym, który 12 października 1762 roku ofiarowała Zofia Dęboszka, wdowa z Moszczenicy w podzięce za łaski otrzymane za pośrednictwem Matki Bożej. – Z historycznych pamiątek po bożogrobcach mamy wiele ksiąg liturgicznych, modlitewników, ale szczególnie cenna jest kronika parafialna prowadzona skrupulatnie od 1666 roku – dodaje ks. Tworek. Muzeum powstało, by w pamięci zachować wielowiekowe dziedzictwo parafialne. – Ludzi to jednak interesuje. Regularnie mamy wycieczki szkolne z okolicznych placówek. Zatrzymują się grupy jadące ze wschodu czy południa do Krakowa, czy dalej. Nasze muzeum jest bowiem jedynym na Małopolskim Szlaku Bożogrobców – dodaje ks. Antoni Tworek, który założył placówkę i jest do dziś jej kustoszem.