W tym roku na Górze Śmierci było inaczej

Co roku, od wielu już lat, na Górze Śmierci w kwietniu odbywają się uroczystości religijno-patriotyczne oddające hołd wszystkim rodakom walczącym w okresie okupacji hitlerowskiej o niepodległość ojczyzny, a także upamiętniające więźniów różnych narodowości przetrzymywanych i represjonowanych w niemieckim obozie pracy przymusowej w Pustkowie. Co roku w tych uroczystościach udział biorą byli więźniowie obozu, choć jest ich coraz mniej, żołnierze, przedstawiciele Związku Żołnierzy Armii Krajowej, orkiestra, chór, uczniowie, mieszkańcy.

W tym roku było inaczej. Nie było tradycyjnej Mszy św. ani apelu pamięci. Nie było przemówień ani patriotycznych melodii. W związku z rygorem stanu epidemicznego 24 kwietnia na Górze Śmierci symbolicznym gestem, bez słów i patriotycznych melodii, pamięć o poległych oddali w imieniu wszystkich mieszkańców regionu pustkowski proboszcz ks. Roman Woźny oraz przedstawiciele władz i rady Gminy Dębica.

Zobaczcie:

To właśnie w Pustkowie mieścił się niemiecki obóz pracy przymusowej i niemiecki poligon wojskowy SS-TruppenÜbungsPlatz Heidelager. Niemiecki obóz pracy przymusowej powstał tu jesienią 1940 r. Składał się z części: dla Żydów (od października 1940 r. do 23 lipca 1944 r.), dla jeńców radzieckich (od października 1941 r. do lutego 1942 r.) i obozu karnego dla Polaków (od września 1941 r. do 27 lipca 1944 r.).

Więźniowie karczowali tu lasy, budowali obiekty wojskowe i drogi. Z powodu nieludzkiego traktowania, chorób i głodu masowo umierali. Codziennie rozstrzeliwano i wieszano tu ludzi. Ich ciała palono na pobliskim wzgórzu, które od tego czasu nosi nazwę Góra Śmierci. Szacuje się, że zginęło tu blisko 15 tysięcy ludzi - głównie Żydów, Polaków i Rosjan.

Pamięć o tysiącach tych ofiar pielęgnowana jest dzięki istnieniu Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania w Pustkowie-Osiedlu. Centrum jest jednostką organizacyjną Gminy Dębica. Powstało w 2009 roku. Oprócz działalności wystawienniczej organizuje warsztaty, spotkania i prelekcje, kierowane głównie do młodzieży. W skład Centrum wchodzi również pomnik, postawiony na szczycie Góry Śmierci, gdzie od 1941 roku umiejscowione było obozowe krematorium, w którym palono ciała więźniów pomordowanych i zmarłych w obozie. Prowadzi do niego "Droga Cierpienia", wzdłuż której ustawiono czternaście rzeźb w kształcie ludzkich rąk.