95 lat pod płaszczem Królowej Anielskiej

We wtorek 12 maja minęło 95 lat, odkąd Bielcza stała się parafią. Do tego czasu była tylko ekspozyturą borzęcińskiej parafii, choć od 1908 r. posiadała już piękną - wybudowaną bardzo szybko, bo w dwa lata - murowaną świątynię.

Wcześniej stała tu drewniana kaplica, w której Msze św. odprawiać przyjeżdżał ksiądz z Borzęcina. Jeszcze w czasach średniowiecza, skąd pochodzą pierwsze wzmianki o Bielczy, należeliśmy do parafii Radłów, klucza biskupów krakowskich. I tam na piechotę bielczanie chodzili.

Niespełna wiek cieszymy się u nas parafią Matki Bożej Anielskiej w Bielczy, która przez 95 lat gromadzi nas w 112-letniej świątyni, zbudowanej w neogotyckim nadwiślańskim stylu projektu Jana Sas-Zubrzyckiego. Naszą wspólnotę tworzy obecnie 1 350 wiernych w 450 rodzinach, mieszkających w 400 domach.

Myśląc o 95 latach historii naszej bieleckiej parafii, przywołuję duszpasterzy, którzy ją duchowo i materialnie kształtowali...

Ks. dr Jakub Górka, urodzony w 1864 r. w Borzęcinie. Wykładowca historii Kościoła w WSD w Tarnowie. To on pierwszy skutecznie poprosił biskupa tarnowskiego Leona Wałęgę o przysłanie stałego duszpasterza do Bielczy.

  Ważnym wydarzeniem w historii parafii była peregrynacja obrazu Pana Jezusa Miłosiernego.
ks. Zbigniew Wielgosz /Foto Gość

Pierwszym stałym duszpasterzem z tytułem ekspozytora w Bielczy był ks. Jan Tokarz. Objął bielecką placówkę 1 lipca 1903 roku. Niestety, nasi rodacy cieszyli się kapłanem tylko niecały rok. Ksiądz Tokarz wyjechał z Bielczy do Stanów Zjednoczonych. Parafia pozostała bez duszpasterza przez 2 miesiące. W tym czasie nasi praojcowie na czerwcową i lipcową niedzielną eucharystię znowu pieszo wędrowali do Borzęcina, pomimo stojącej w Bielczy drewnianej kaplicy z XIX wieku.

Nastał 1 sierpnia 1904 roku. Biskup Leon Wałęga przysyła kolejnego duszpasterza. Jest nim urodzony w 1878 r. w Borusowej ks. Paweł Szczygieł. Były wikariusz z Borzęcina. W Bielczy zostaje mianowany ekspozytorem wikariuszem administratorem na prawach proboszcza. To za jego starania w ciągu 2 lat została wybudowana w czynie społecznym ta nasza piękna kamienno-ceglana parafialna świątynia. Był także założycielem OSP w Bielczy. Nasi dziadowie opowiadali o ks. Szczygle: "wspaniały kapłan jeżdżący na koniu". Duszpasterzował u nas przez 4 lata do 1908 roku. Wiemy, że już jako emeryt w Roćmirzowej w 1942 r. został aresztowany przez gestapo, więziony w Nowym Sączu, Tarnowie. Zmarł w Auschwitz w Oświęcimiu w 1942 roku.

  Anielskie przedstawienie w kościele pw. Matki Bożej Anielskiej w Bielczy.
Beata Malec-Suwara /Foto Gość

Trzecim duszpasterzem - wikariuszem eksponowanym w Bielczy - był ks. Jan Puskarz, urodzony w Zawadzie. Przybył do parafii 1 sierpnia 1908 r. i duszpasterzował u nas przez 3 lata. Za jego staraniem zrobiono u nas ogrodzenie kościoła i zakupiono dawne pole młynarskie spod biskupiego młyna w Bielczy. W księdze protokołów Rady Gminnej, która wówczas u nas działała, zapisano, że był serdecznym kapłanem. Zmarł w rodzinnej miejscowości w 1959 r. w Zawadzie.

Ksiądz Alojzy Całka to czwarty kapłan wpisujący się w historię naszej parafii. Od 1911 do 1923 r. wikariusz eksponowany w Bielczy. Przez 12 lat pobytu w Bielczy zapisał się w jej historii jako gorliwy, ale surowy i wymagający kapłan. Były to czasy I wojny światowej i początków odzyskania niepodległości. Nasza świątynia była jeszcze ekspozyturą. Zmarł w wyniku pobicia przez gestapo w 1944 roku. Spoczywa na parafialnym cmentarzu w Nowym Rybiu.

  Matka Boża jest czczona w leśnej kaplicy Na Górach.
ks. Zbigniew Wielgosz /Foto Gość

Pierwszym proboszczem w naszej parafii był ks. Jan Chmiel. Przybył do parafii 1 sierpnia 1923 roku. Podczas 5 lat swojej pracy w Bielczy dał się poznać jako aktywny, pełen zapału duszpasterskiego kapłan, zatroskany o życie religijne i sprzęty kościelne w parafii, założyciel Spółdzielni Mleczarskiej w Bielczy z jej 11 filiami i założyciel bractw kościelnych w Bielczy.

Ksiądz Stanisław Smoła przez 21 lat był proboszczem w Bielczy. Z naszymi dziadkami przeżył tu II wojnę światową. Mimo niełatwych czasów okupacji niemieckiej gorliwy i wymagający od siebie i innych duszpasterz. Podupadł tu na zdrowiu. To spowodowało przeniesienie go do Poręby Radlnej, gdzie po 5 latach zmarł i tam spoczywa na cmentarzu.

Ksiądz Marcin Kołodziej, urodzony w 1883 r. w Bielczy. Nasz rodak wyświęcony na kapłana w latach budowy tej świątyni (w 1907 r.). W latach 1910-1913 był wikariuszem w Radłowie i katechetą bł. Karoliny Kózkówny. Proboszczował w Tylmanowej. Na zakończenie I wojny światowej przeniósł się do diecezji podlaskiej. Tam zachorował na gruźlicę. W celach leczniczych przeniósł się do Zakopanego. W Zakopanem miał własną willę na Antałówce. Tam był kapelanem sanatorium nauczycielskiego i PCK.

W czasie okupacji niemieckiej wysiedlony przez Niemców, rezydował u nas, w Bielczy. Tu rozbudził nabożeństwo do NSPJ tak, że w pierwsze piątki miesiąca był pełen kościół ludzi, przyjmował Komunię św. wynagradzającą Sercu Bożemu. Nocami spowiadał tu w świątyni partyzantów i prowadził dla nich nabożeństwa. Zmarł w 1944 roku. Spoczywa przy odnowionym pomniku na naszym parafialnym cmentarzu.

  Przy plebani istnieje pl. Matki Bożej.
ks. Zbigniew Wielgosz /Foto Gość

Ksiądz Walenty Mróz przez 2 lata był u nas administratorem, Przybył na zamianę z Poręby Radlnej z proboszczem ks. Stanisławem Smołą. Zapisał się jako ksiądz społecznik. Poprawiał kościół i budynki parafialne po zniszczeniach wojennych.

Ksiądz Florian Dutkiewicz. Od 1 sierpnia 1951 r. proboszczował u nas przez 6 lat. Za jego pobytu pojawiła się polichromia na ścianach naszej świątyni. Ksiądz Tadeusz Cyz to pierwszy wikariusz w naszej parafii w 1956 roku. Ksiądz mgr Stefan Matys to kolejny wikariusz w Bielczy w latach 1956-1957.

Ksiądz dr Jan Kos - od sierpnia 1955 roku. Przeszedł z kurii diecezjalnej na probostwo do Bielczy. Proboszczował u nas przez 4 lata. Doktor teologii, sędzia Sądu Diecezjalnego, pozostawił po sobie wiele artykułów pisanych w Currendzie. Ksiądz mgr Edward Norek 3 lata proboszczował u nas w Bielczy, kładąc nacisk na nabożeństwa parafialne. Ksiądz Franciszek Krzemień od 1964 roku. Proboszcz w Bielczy przez 16 lat: wybudował nową plebanię i budynek gospodarczy. Miał również udział w trudnych spornych sprawach własności.

Ksiądz Jan Łatka - od 1980 r. proboszcz w Bielczy przez 8 lat. Zapisał się w historii bieleckiej parafii jako gorliwy duszpasterz, powiększył i ogrodził cmentarz, przygotował plany kaplicy cmentarnej. Niestety ciężka choroba, paraliż, spowodowała, że przeszedł do Domu Księży Emerytów do Tarnowa.

  W 2020 roku parafia otrzymała relikwie św. Jana Pawła II od kard. Stanisława Dziwisza. Po lewej: ks. proboszcz Artur Urban.
Archiwum parafii

Ksiądz Józef Bogusz urodzony w 1911 r. w Bielczy. Od 1982 r. przez 6 lat był rezydentem i administratorem na czas choroby ks. Jana Łatki. W czasie choroby proboszcza służył pomocą duszpasterską i napisał kronikę parafii.

Ksiądz Stanisław Kudlik, 20-letni proboszcz naszej parafii. Ceniony i dobrze znany nam do dziś. Obecnie jest proboszczem w Przecławiu. Ksiądz Andrzej Dydo to 3 wikariusz w naszej parafii. Za czasów proboszcza Stanisława Kudlika po powrocie z 3-letniej pracy w duszpasterstwie wojskowym od 1995 r. przez 12 lat służył nam pomocą duszpasterską. Zapisał się w naszej pamięci jako wymagający katecheta i organizator wakacyjnych oaz.

Ksiądz Tadeusz Kubala 9 lat proboszczował w naszej parafii. Również dobrze znany nawet przez najmłodsze pokolenie bielczan. Obecnie proboszcz parafii Rzezawa.