WSD. Pierwszy z tarnowskich

W 1885 roku na skutek choroby umiera biskup tarnowski Alojzy Pukalski. Kapituła katedralna nie może się porozumieć co do wyboru wikariusza kapitulnego, który na czas wakatu stolicy biskupiej w Tarnowie zarządzałby diecezją. Decyzją Stolicy Apostolskiej administratorem diecezji tarnowskiej zostaje zaminowany dotychczasowy sufragan w Przemyślu ksiądz Ignacy Łobos. W chwili objęcia diecezji tarnowskiej biskup Ignacy posiadał duże doświadczenie. Wcześniej pełnił funkcję wykładowcy i ojca duchownego w seminarium przemyskim, był również kanclerzem kurii, w czasie choroby biskupa Hirschlera. Wtedy to właśnie biskup Łobos kierował diecezją przemyską.

Rządy biskupa Łobosa w Tarnowie to czas kiedy na arenie międzynarodowej pogłębiają się wzajemne antagonizmy między Rosją, Niemcami i Austro-Węgrami, oraz pojawiają się nowe sojusze polityczne, jak ten z 1892 roku między Francją a Rosją. Austo-Węgry zbliżają się mocno do Cesarstwa Niemieckiego, a w stosunku do Rosji przybierają coraz bardziej wrogą postawę głównie z powodu konfliktu interesów obu państw na Bałkanach. W tym okresie Austro-Węgry odnotowują stabilizację w gospodarce i sprawną reformę walutową ministra Juliana Dunajewskiego. W samej jednak Galicji brak perspektyw do rozwoju przemysłu. Jedyną dobrze prosperującą gałęzią gospodarki w autonomii galicyjskiej jest przemysł naftowy.

W diecezji tarnowskiej, podobnie jak i w całej Galicji, w omawianym okresie widać znaczące przeludnienie wsi, a co za tym idzie niesamowity rozwój ruchu ludowego. W takim kontekście dziejowym przychodzi posługiwać księdzu biskupowi Ignacemu Łobosowi, który duży nacisk kładł na rozwój wszelkiego rodzaju stowarzyszeń kościelnych. Jego posługa w diecezji tarnowskiej odznaczyła się wielkim szacunkiem wobec nauki, wypatrywał zdolnych młodych księży i posyłał i na zagraniczne studia, dbał również o sztukę, nie zaniedbywał przy tym spraw duszpasterskich.

5 kwietnia 1886 roku biskup Łobos mianował rektorem seminarium w Tarnowie księdza Alojzego Góralika, który jeszcze za biskupa Pukalskiego został włączony w szeregi kanoników gremialnych kapituły katedralnej. Warto podkreślić, że był to pierwszy rektor, który był księdzem tarnowskim, to znaczy, że formację jako alumn i studia teologiczne odbył w seminarium tarnowskim, a święcenia przyjął z rąk tarnowskiego biskupa. Pełnił funkcję rektora tylko dwa lata. Trudno zaliczyć ten okres jego życia do udanych. Szczególnie, że spadła wówczas bardzo liczba alumnów tarnowskiego seminarium.

Kryzys powołań za czasów księdza rektora Góralika nie był ostatecznie jego winą, ale raczej konsekwencją dwukrotnej zmiany granic diecezji tarnowskiej. Na skutek równania granic z diecezją krakowską Tarnów stracił około 100 parafii. W 1879 roku jeszcze przed podziałem liczba alumnów wynosiła 119 na wszystkich czterech rocznikach teologii. W 1887 roku liczba ta spadła do 79 alumnów. W 1888 roku ksiądz Góralik złożył rezygnację z urzędu rektora i został proboszczem w Nowym Sączu. Rok później otrzymał od papieża Leona XIII godność prałata domowego i protonotariusza apostolskiego.

Na wakujące stanowisko rektora biskup Łobos wskazał księdza Józefa Bąbę. Po krótkim pobycie w Wojniczu w charakterze wikariusza ksiądz Bąba wyjechał na studia do Wiednia, gdzie 26 czerwca 1880 roku otrzymał promocję na doktora świętej teologii. Gdy wrócił ze studiów został wikarym, a następnie administratorem parafii Czarny Dunajec. 2 czerwca 1880 roku został minowany profesorem historii Kościoła i prawa kanonicznego w seminarium tarnowskim. Ten sumienny i pracowity kapłan zapisał się złotymi zgłoskami w historii diecezji tarnowskiej, a ogrom pracy włożonej w Seminarium Duchowne w Tarnowie przypomnimy w kolejnym odcinku.

Bibliografia

Ks. R. Banach, Początki Seminarium Duchownego w Tarnowie, maszynopis, Lublin 1971 r.; Ks. R. Banach, Seminarium Duchowne w Tarnowie 1838-1921, maszynopis, Lublin 1985 r.; Ks. R. Banach, Początki Seminarium Duchownego w Tarnowie, w: Księga Pamiątkowa Jubileuszu Seminarium duchownego w Tarnowie 1821-1971, Tarnów 1972 r.; Ks. B. Kumor, Diecezja tarnowska. Dzieje ustroju i organizacji 1786-1985, Kraków 1985 r.; Ks. B. Kumor, Dzieje polityczno-geograficzne diecezji tarnowskiej, Lublin 1958 r.; Ks. B. Kumor, Seminarium Duchowne w Tarnowie 1838-1958, w Currenda, rok 109, Tarnów 1959 r.; Ks. A. Nowak, Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, tom I. Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999 r. ; Ks. M. Łabuz, Duchowieństwo Diecezji Tarnowskiej w latach 1886-1918, Tarnów 2007.