Szczawa. Dobre wspomnienia po partyzanckim odpuście

Od kilkudziesięciu lat w pierwszą niedzielę po 15. sierpnia odbywa się w Szczawie (powiat limanowski) odpust partyzancki.

Pierwszą Mszę św. za poległych i pomordowanych odprawił we wrześniu 1945 rok ks. Jan Stelmach ps. Urban, kapelan w 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej.  W 1956 roku, gdy skończyły się czasy masowego terroru stalinowskiego - z więzień zwolniono więźniów politycznych. Wypuszczony też został por. Jan Cieślak ps. Maciej. Od 1958 roku był on głównym organizatorem odpustów partyzanckich w Szczawie. W uroczystościach, z licznym udziałem kombatantów AK, brali udział kardynał Stefan Wyszyński, kardynał Karol Wojtyła, bp tarnowski Jerzy Ablewicz, bp Władysław Bobowski, bp Józef Gucwa, dawny żołnierz 1. PSP AK.

Po odzyskaniu niepodległości, w III RP, w obchodach uczestniczyła Kompania Reprezentacyjna i Orkiestra Straży Granicznej z Nowego Sącza, młodzież ze „Strzelca” w Limanowej. W tym roku uroczystości miały bardzo ograniczoną formę z powodu pandemii. W sobotę 21 sierpnia odbyła się uroczystość przed pomnikiem 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej w Szczawie. Zebranych powitał wójt gminy Kamienica Władysław Sadowski, przypomniał zasługi partyzantów w walce o niepodległość Polski oraz ofiary i cierpienia miejscowej ludności w czasach okupacji niemieckiej. Po krótkich przemówieniach przed pomnikiem złożone zostały kwiaty od przedstawicieli organizacji kombatanckich, władz samorządowych i mieszkańców. Kwiaty złożyli starosta limanowski Mieczysław Uryga, wójt Władysław Sadowski, nauczyciele i uczniowie szkoły podstawowej nr 1 w Szczawie, organizacje społeczne i poseł Anna Paluch.

Następnie w sali Pijalni Wód Mineralnych Przemysław Bukowiec przedstawił najnowsze wydawnictwa dotyczące historii Armii Krajowej na tym terenie: znakomicie opracowany przewodnik „Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej” oraz mapę turystyczną z dokładnymi opisami. Pomysłodawcą i realizatorem szlaku jest Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Limanowskiego, kierowana przez Agatę Ziębę. Jeszcze jednym z zaprezentowanym wydawnictwem był przewodnik turystyczny „Szlaki wielofunkcyjne wokół góry Mogielica”, wydany przez Starostwo Powiatowe w Limanowej. Po tej prezentacji uczestnicy odpustu wzięli udział na we Mszy św. w intencji ojczyzny, odprawionej w kościele zbudowanym w latach 1958-60 przez dawnych partyzantów. Była też możliwość zwiedzenia Muzeum 1. PSP AK, którym opiekuje się kustosz Jan Rusnak.

Natomiast wieczorem odbył się koncert pieśni patriotycznych przygotowany przez Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Koło w Szczawie pod kierunkiem Natalii Kuziel. Koncert połączony był ze wspólnym śpiewaniem pieśni, w czym pomagał specjalnie wydany na te okazję śpiewnik pieśni patriotycznych.

Na powitanie prowadząca wieczór pieśni Natalia Kuziel przypomniała, że wśród pisarzy i poetów wiele było różnych opinii, czym jest ojczyzna. - Ale wszyscy zgodnie chcieli, aby Polska była zawsze wolna, piękna i lepsza. My również dzisiaj tym pragnieniem połączeni, chcemy sławić naszą ojczyznę - mówiła prowadząca. Znakomite prowadzenie koncertu, dobry wybór pieśni i piosenek, wysoki poziom artystyczny bardzo młodych wykonawców przyniosły słuchaczom niezapomniane przeżycia, pełne wzruszeń i radości. Przed koncertem rozdawano dużo flag narodowych, więc publiczność była w biało-czerwonych kolorach.

W programie odpustu była też prezentacja umundurowania, uzbrojenia i wyposażenia wojskowego zorganizowana przez Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych 1. PSP AK ze Słopnic. Natomiast Koło Gospodyń Wiejskich w Szczawie przygotowało znakomitą grochówkę wojskową i inne smakołyki kuchni regionalnej.

Ten wieczór pokazał mi i wielu uczestnikom uroczystości, że możliwe jest interesujące przekazywanie treści patriotycznych, tylko potrzebny jest pomysł, zdolności, i połączenie różnych środowisk we wspólnym działaniu.

W niedzielę 22 sierpnia ks. proboszcz Leon Królczyk i ks. Radosław Bobek koncelebrowali mszę świętą za poległych, pomordowanych i zmarłych żołnierzy 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK.