Ikona  - oknem – za którym widać inny świat.

Ikona nie służy do oglądania, ikonę należy kontemplować. Ikona jest nośnikiem, przekazuje informacje o boskiej naturze, o historii zbawienia. Ikona prowadzi ku Bogu, kieruje ku Niemu myśli patrzącego. Ikona ma przenosić myśl człowieka w sferę niebiańską, w sferę boską. Sztuka bizantyńska nabiera charakteru mistyczno – symbolicznego. Estetyka bizantyńska to estetyka spirytualistyczna i transcendentna. Od czasów Bizancjum poznanie Boga realizuje się w 3 wymiarach: wymiarze mistycznym, wymiarze liturgicznym, wymiarze artystycznym. Twórczość artystyczna bliska jest w tym sensie kontemplacji.

Ikona – okno ku wieczności wskazuje na świat nadprzyrodzony jako cel. Jak pisze Jan z Damaszku: „oddajemy hołd Bogu, gdy czcimy księgi, dzięki którym słyszymy jego słowa. Podobnie dzięki malowanym podobiznom oglądamy odbicie jego kształtu cielesnego, jego cudów i ludzkich działań. Uświęcamy się, przeżywamy pełnię wiary, radujemy się, doznajemy błogości, wielbimy, czcimy, oddajemy hołd jego kształtowi cielesnemu. I oglądając jego kształt cielesny docieramy myślą, jak to tylko możliwe, również do chwały jego boskości. Ponieważ mamy podwójną naturę, będąc złożeni z duszy i ciała, nie możemy dotrzeć do rzeczy duchowych w oderwaniu od cielesnych. W ten sposób przez kontemplację cielesną dochodzimy do kontemplacji duchowej”.

Także niedostatki ludzkiej natury sprawiają, że odwołujemy się do ikon. Słaba umiejętność myślenia obrazowego powoduje, że „o niewidzialnym staramy się myśleć tak, jak o widzialnym, bowiem w stworzonych wyobrażeniach ukazują się nam zamglone boskie objawienia” dowodzi dalej Jan z Damszku. Ikona czyni obecnymi niewidzialne tajemnice.