Polski Listopad zaczął się w październiku
Dziś odbyła się w Tarnowie promocja książki "Pierwsi Niepodlegli. Pionierskie zrywy niepodległościowe w październiku 1918 roku oraz ich bohaterowie".
Książkę wydała już w 2022 roku tarnowska fundacja „Pro Patria Semper”, która realizuje od lat projekt „Pierwsze Niepodległe”. To projekt, który popularyzuje wiedzę o pionierskiej roli kilkunastu miejscowości Małopolski i Ślaska Cieszyńskiego w dziele odzyskiwania niepodległości. Na promocję książka musiała jednak poczekać, bo równolegle przygotowywany był projekt edukacyjny. - Powstały scenariusze lekcji wychowania obywatelskiego, regionalnej historii, które uwzględniają historię Pierwszych Niepodległych, ale rzucają światło na lokalnych bohaterów pierwszych chwil niepodległości. Opracowanie tych scenariuszy chwilę zabrało, książka musiała zatem chwilę poczekać, ale teraz wysyłamy do szkół, i bibliotek zarówno scenariusze lekcji, jak i książki - mówi Piotr Dziża, prezes Fundacji „Pro Patria Semper”.
W liczącej 160 stron książce pierwsza część to syntetyczne wprowadzenie i opisanie wydarzeń w poszczególnych miejscowościach. - Główną część stanowi zestaw ponad 160 biogramów. Jest około 90 większych i około 70 mniejszych not biograficznych poświęconych najważniejszym bohaterom pierwszych chwil niepodległości. Oni byli też, o czym trzeba pamiętać, także pierwszymi bohaterami niepodległości w skali całej odradzającej się Rzeczpospolitej - przypomina Piotr Dziża.
Tarnowski historyk i pedagog Wojciech Sypek wraz Piotrem Dziżą napisali wprowadzenie do obszernego zbioru najważniejszych postaci wydarzeń niepodległościowych. - Jako nauczyciel wyobrażam sobie, że mogę zaprosić i zaproponować przygotowanie uczniom pracy, referatu na temat rodzącej się niepodległości i dzięki tej publikacji wszystko, co najważniejsze, mają wyłożone jak na tacy - mówi Wojciech Sypek. Ma nadzieję, że po ładnie i atrakcyjnie wydaną, wzbogaconą licznymi fotografiami, mapami i reprodukcjami publikację uczniowie zechcą sięgać.
Tym bardziej, że to jest pierwsza od 105 lat syntetyczna, popularnonaukowa, skrócona do absolutnego minimum próba zestawienia wszystkich pionierskich wydarzeń, które dokonały się pod koniec października 1918 roku w Małopolsce i na Śląsku Cieszyńskim. „Polski listopad” zaczął się u nas w październiku, co jest prawdą, która nadal słabo przebija się do narodowej świadomości, a nawet bywa spychana w niebyt. Nawet w regionie, jak zauważa Piotr Dziża, elementy tej wiedzy pełnią wciąż rolę raczej ciekawostek, niż integralnego składnika dumnej, regionalnej tożsamości.
