Książka na dwa jubileusze przejdź do galerii

Jest ona w luźny sposób związana z tą rocznicą, jednak do niej w naturalny sposób nawiązuje. Praca nad tą, liczącą w druku 230 stron publikacją, którą należy nazwać, jak tłumaczy redaktorka tomu dr hab. Anna Pachowicz, nie tyle słownikiem, co zestawieniem, trwała kilkadziesiąt lat, a prace te prowadził wojniczanin, prof. Józef Szymański, wybitny polski mediewista. - Zbierał notki, fiszki, wypisy, skrawki informacji. Z tego wszystkiego urodziło się już wiele publikacji prof. Szymańskiego poświęconych Wojniczowi, kolegiacie, kapitule kolegiackiej, księżom. Po śmierci prof. Szymański zostawił pozostałe notatki o kapłanach związanych z miastem potomnym, do dopracowania. Ja się podjęłam tego zadania, zrobiłam dodatkowe kwerendy, i tak po wielu latach ukazuje się kolejny, już 41. tom „Biblioteczki historycznej” - mówi dr hab. Anna Pachowicz, która sama jest wojniczanką.

Drugą okazją, o której należy wspomnieć w kontekście czasu, kiedy ukazuje się publikacja, jest przypadające w tym roku 30-lecie Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej, którego ojcami założycielami byli wojniczanie Jerzy Chumiński i wspomniany prof. Józef Szymański.

Sam Wojnicz swoją historią sięga początków wieku X. Wiara katolicka utrwaliła się tu, jak pisze znawca tematu prof. Józef Szymański, w wieku XI, za czasów choćby króla Bolesława Śmiałego. Pierwszy kościół w grodzie i stali duchowni mogli pojawić się jednak tu już około 1050 roku. Kolegiata powstała w XV wieku. Pisze prof. Szymański: "około 1450 r. budową nowego kościoła zajmował się niewątpliwie ówczesny proboszcz Jan z Pniowa kanonik i archidiakon krakowski 1453-1461, związany z królem Kazimierzem Jagiellończykiem, który też dostarczył środków inwestycyjnych”. Obecny wygląd kolegiaty powstał po wielkim pożarze w 1752 roku, kiedy to płomienie strawiły drewnianą substancję świątyni. Jednak staraniem kapituły wojnickiej, z funduszy kanoników, wspartych także kiesą pochodzącą ze skarbca biskupa krakowskiego, kolegiata została odbudowana. Została ponownie konsekrowana 20 maja 1773 roku.

Lektura liczącego 230 stron zestawienia duchownych związanych z Wojniczem nasuwa konstatację, że miasto było bardzo znaczącym ośrodkiem na kościelnej mapie. Dość powiedzieć, że pierwszym biskupem tarnowskim, po utworzeniu diecezji, był prepozyt wojnicki Jan Duvall, który jednak nie zdążył objąć urzędu. Duvall doprowadził jednak do odbudowy kolegiaty po wielkim pożarze i on też pełnił funkcję archidiakona, kiedy odbyła się konsekracja kolegiaty. W 1776 roku Wojnicz, jako siedziba archidiakonatu, był trzecim co do znaczenia ośrodkiem w diecezji krakowskiej po Krakowie i Nowym Sączu, a przed Lublinem czy Sandomierzem.

Miasto ma bogatą i długą historię. W dodatku znakomicie już przebadaną. - Sadzę, że Wojnicz jest wśród miejscowości podobnej wielkości miastem, które ma chyba najlepiej przebadaną swoją historię i wszystko to jest wydane drukiem, a także dostępne w internecie - mówi Teresa Duman, prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej, które wydało 41 tomik „Biblioteki wojnickiej”.

W czasie promocji książki referat o kolegiacie wygłosił jej prepozyt ks. dr Jan Gębarowski, o dziełach sztuki w niej ks. dr Sebastian Musiał, wicedyrektor Muzeum Diecezjalnego, Daniel Tabiś o współpracy parafii wojnickiej z klasztorem franciszkanów w Zakliczynie, a Teresa Duman o prof. Józefie Szymańskim. Ciekawą obserwacją podzielił się mający swe korzenie również w Wojniczu ks. prof. Józef Kloch, który opowiedział o watykańskich śladach Wojnicza.