Zderzenie Ewangelii z pogańskim światem

Kolejna część mowy dotyczy człowieka.

To już jest konsekwencja tego, co zostało powiedziane wcześniej. Bóg jest stwórcą. Nie tylko kosmosu, ale też człowieka. Co ważne człowiek tu ukazany jest jako ten, który pochodzi od Boga (zmów myśl wspólna z pogaństwem), i którego pierwszym życiowym zadaniem jest szukanie Boga. Przytoczmy ten piękny fragment: „On z jednego człowieka wyprowadził cały rodzaj ludzki, aby zamieszkiwał całą powierzchnię ziemi. Określił właściwie czasy i granice ich zamieszkania, aby szukali Boga, czy nie znajdą Go niejako po omacku. Bo w rzeczywistości jest On niedaleko od każdego z nas. Bo w Nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy, jak też powiedzieli niektórzy z waszych poetów: „Jesteśmy bowiem z Jego rodu”. Będąc więc z rodu Bożego, nie powinniśmy sądzić, że Bóstwo jest podobne do złota albo do srebra, albo do kamienia, wytworu rąk i myśli człowieka” (Dz 17,26-29). Paweł przedstawia więc Ateńczykom, wychodząc od ich doświadczenia, biblijną, wzniosłą ideę Boga. Jakby chciał im powiedzieć: macie dobre pragnienia, prawidłowe intuicję, ale w jakiś sposób zwulgaryzowaliście, zmaterializowaliście tego ducha, którego Bóg wszczepił w wasze serca. Trzeba się z tego otrząsnąć, wznieść się wyżej, ku Bogu prawdziwemu, który jest czystym Duchem przekraczającym nasze, tylko ludzkie, wyobrażenia.

Mowa Pawła ma wiele wątków i moglibyśmy szczegółowo odnosić je do greckiej filozofii. Gdyby jednak ogólnie podsumować myśl Apostoła to jak możemy to zrobić? 

W największym uproszczeniu ujmując Pawłowe tezy i jego postawę, możemy powiedzieć, że Paweł przedstawia ogólnie biblijną koncepcję świata i człowieka przede wszystkim starając się znaleźć punkty styczne ze światopoglądem greckim. Nie dyskutuje, ale, na ile może, przywołuje to co łączy myśl grecką z nauką chrześcijańską, żeby wyprowadzić wnioski na temat Boga. Skupia się przede wszystkim na kulcie oddawanym Bogu, a w istocie na relacji jakie człowiek stara się nawiązać z Tym, który dał mu życie. Poprzez właściwe myślenie i postępowanie człowiek może poznać prawdziwego Boga i zbliżyć się do Niego. Trzeba zauważyć, że ta ostatnia myśl jest bliska całej greckiej tradycji: poznać prawdziwego Boga i zbliżyć się do niego. A więc, Paweł chce zaszczepić w słuchaczach właściwe myślenie o Bogu przez krytykę pogańskiego kultu. To co wydaje się w tym kontekście ważne, to zwrócenie uwagi, że Paweł jest z jednej strony bezkompromisowym głosicielem Dobrej Nowiny, a z drugiej strony reprezentuje postawę bardzo otwartą na pogańską kulturę i docenienie w niej tego co nie jest sprzeczne z prawdą objawioną.