Przedmiotem poznania, podobnie jak i w wypadku wiary, jest prawda (J 8,32) objawiona światu przez Chrystusa i tajemnica Ojca (J 17,6.11-14.26), czyli innymi słowy sam Jezus. Nawet wtedy, gdy chodzi o poznanie prawdy dzięki słowu (J 8,32) albo słowom Jezusa (J 17,8), zawsze w centrum uwagi występuje osoba Chrystusa, Syna Bożego, a w ostateczności poprzez Niego Ten, który Go posłał – Ojciec.

Poznanie polega na odkrywaniu miłości, na rozpoznawaniu daru udzielonego człowiekowi w osobie Jezusa. Dla św. Jana poznanie oznacza więc wejście w świat miłości. Dlatego Jezus tak bardzo prosto zwraca się do pierwszych uczniów: „Chodźcie, a zobaczycie” (J 1,39; por. J 1,6). Najwspanialej o tym „poznaniu” mówi Jezus w przemówieniu o dobrym Pasterzu.

Stwierdza, że dobry Pasterz zna swoje owce. Nie chodzi o to, co jest widoczne na pierwszy rzut oka, czyli o poznanie, jakie posiada On jako Słowo – Stworzyciel wszystkich rzeczy, ale o poznanie, które posiada dzięki bezpośredniemu kontaktowi z nimi w wypełnianiu swej misji. Jest to połączenie poznania Bożego z doświadczeniem ludzkim i miłością. To miłość i poznanie rodzą wzajemną wymianę i wzajemne zrozumienie.

Uczniowie Chrystusa nie tylko rozpoznają w Nim dzięki wierze „dobrego Pasterza”, ale dzień po dniu zdobywają coraz większe doświadczenie, coraz głębsze poznanie Jego miłości. Zwróćmy uwagę na słowa Jezusa z Ostatniej Wieczerzy: „Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję. Już was nie nazywam sługami [...], ale nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego” (J 15,14-15).

Między Jezusem a tymi, którzy do Niego należą, rodzi się przyjaźń. Uczniowie stają się Jego powiernikami. Przekazuje im swe tajemnice. Według św. Jana „znać” to „czuć się kochanym”. Poznanie w  Ewangelii św. Jana to zatem pewien rodzaj dojrzałości albo stałe dojrzewanie w wierze, stałe pogłębianie zażyłości, coraz większa świadomość. Sprawcą tego poznania jest Duch Święty, który powoli wprowadza wierzących w „całą prawdę” i oznajmia im „rzeczy przyszłe” (J 16,13), tj. nowy porządek rzeczywistości.

Wiara jest opowiedzeniem się po stronie prawdy, dlatego daje uczestnictwo w zwycięstwie Świadka prawdy, Króla, którego królestwo nie jest „z tego świata” (J 18,36); daje uczestnictwo w zwycięstwie Chrystusa, który „zwyciężył świat” (J 16,33). Wierze przyobiecany jest pokój i radość; pokój, którego „świat nie może dać” (J 14,27), i radość, której „nikt nie zdoła odebrać” (J 16,22). Zgłębianie tej tajemnicy prowadzi do życia. Chodzi o „życie wieczne” (J 17,3), które już obecnie staje się naszym udziałem nie poprzez oglądanie twarzą w twarz, ale poprzez autentyczną wspólnotę z Bogiem i dzięki rzeczywistemu uczestnictwu w Jego życiu.