Tajemnica ojcostwa Boga w historii zbawienia

A więc co jeszcze oprócz tych zasadniczych elementów znaczeniowych składa się na obraz Bożego miłosierdzia? O czym jeszcze mówi wspomniana „formuła łaskawości”?

Warto zwrócić uwagę, w jaki sposób żydowscy uczeni komentują dwukrotne wypowiedzenie Bożego imienia – „PAN, PAN” (hebr. Jahwe – wymawiane jako ʼǎdōnāj, czyli PAN) – na początku „formuły łaskawości”, zanim pojawi się zbiór opisujących je przymiotów. Rabini nauczają, że imię Boga wypowiedziane po raz pierwszy odnosi się do Jego miłosierdzia, które okazuje grzesznikowi, zanim zgrzeszy, natomiast to wezwane po raz drugi oznacza, że Bóg pozostaje miłosiernym ojcem także wtedy, gdy człowiek ostatecznie dopuścił się grzechu i skruszony powraca. Tekst „formuły łaskawości” dla określenia miłosierdzia Bożego używa także hebrajskiego przymiotnika ḥannûn, który można przekładać jako: litościwy, łaskawy, przyjazny czy łagodny. Miłosierdzie Boże wyrażone przez rzeczownik ḥēn lub czasownik ḥānan oznacza takie usposobienie lub aktywne odniesienie jednej osoby wobec drugiej, które cechuje wielkoduszność, życzliwość, łaskawość czy przychylność. Rabini wyjaśniając cechę charakteryzującą miłosierdzie Boże wyrażoną przez przymiotnik ḥannûn mówią, że łaskawości i dobroci Boga mogą doświadczyć wszyscy, którzy wołają do Niego, nawet jeśli nie zasługują w pełni na Bożą miłość. Z innych terminów, jakie pojawiają się w „formule łaskawości” warto zwrócić jeszcze uwagę na hebrajskie wyrażenie ʼěmet, które we wspomnianym fragmencie zostało powiązane z już wcześniej analizowanym terminem ḥesed (ḥesed w^e’ěmet – Wj 34,6). Samo pojęcie ʼěmet, oznaczające pewność, stałość, trwanie, wierność, prawdę, nadaje innym wyrazom, które dookreśla, zwłaszcza w wymiarze społecznym, aspekt trwałości, niezawodności oraz wiarygodności. Stąd też hebrajska fraza, jaką tworzy połączenie ḥesed i ʼěmet służy wyakcentowaniu wiernej miłości Boga, który jako kochający ojciec wytrwale czeka na powrót człowieka, ponieważ zawsze jest gotowy, aby mu przebaczać i zbawiać. Podsumowując można powiedzieć, że zawarte w „formule łaskawości” wyrażenia ukazują Boga jako ojca współczującego, cierpliwego, łaskawego, a nade wszystko bogatego w miłosierdzie i wierność, co najpełniej objawia się w zdolności i gotowości do przebaczania grzechów, które przecież domagają się kary.