Bogacz i Łazarz (Łk 16,19-31)

Kontekst kulturowy przypowieści

Bogacz i ubogi Łazarz reprezentują dwie warstwy społeczne. Podział ten był w czasach Jezusa bardzo widoczny. Ludzie bogaci stanowili mniejszość społeczeństwa. Biednych było znacznie więcej. Do pierwszej grupy, wzajemnie bardzo się wspierającej należeli członkowie rodziny królewskiej, arystokraci, obszarnicy ziemscy, urzędnicy dworscy, kupcy i bankierzy, celnicy. Żyli oni w luksusie bogacąc się bardzo często kosztem innym. Ubodzy to ludzie, którym trudno żyć, którym trudno wiązać koniec z końcem. Ubodzy to niewolnicy, to ludzie kalecy i chorzy, którzy żyli w skrajnej nędzy. Często, jak trędowaci, byli odizolowywani od reszty społeczeństwa. Mogli oni liczyć jedynie na jałmużnę ludzi pobożnych i wrażliwych na ich niedolę.

Prawo starotestamentalne z całą mocą nakazywało obronę ludzi ubogich i pokrzywdzonych (zob. Pwt 15,1-18; 24,10-22). Również w księgach prorockich można znaleźć nauki piętnujące nierówność społeczną, wyzyskiwanie biednych (zob. 1 Krl 21,17-27; Iz 22,12-13; 58,1-12; Jr 5,26-30; 7,5-10; Ez 22; Am 2,6-8; 5,10-12; 6,1-7; Mi 2,3.8-9). Prawo Starego Testamentu nakazywało troskę o tych którzy znajdowali się jego marginesie społeczeństwa. Troskę o niewolników, przybyszów, wdowy i sieroty. Mimo tego jednak w czasach Jezusa podział na klasy społeczne i nierówność między nimi wciąż trwały i były bardzo żywe. Przypowieść Jezusa przedstawia sytuację dobrze znaną słuchaczom z życia codziennego.