Odkrywając tajemnicę Kościoła w Starym Testamencie

A czy starotestamentowe teksty przekazują informacje dotyczące budowy tego sanktuarium, które miało przecież służyć Bogu za godne mieszkanie? Jak w ogóle rozumieć czasownik „mieszkać” w odniesieniu do Boga?

Znaczna część Księgi Wyjścia dotyczy tematyki budowy pierwszej świątyni w dziejach Izraela: najpierw Bóg udzielił odpowiednich instrukcji Mojżeszowi (Wj 25-31), a następnie biblijny narrator wyakcentował fakt dokładnego wykonania wszystkiego zgodnie ze wskazówkami, jakie Bóg przekazał Mojżeszowi (Wj 35-40). Mojżesz oglądał na pustyni model (hebr. tabnît) Przybytku (hebr. miškān), który miał posłużyć do budowy sanktuarium na czas wędrówki do ziemi obiecanej: „Wybudują dla mnie świątynię, abym mógł zamieszkać pośród nich. Przybytek ma być zbudowany i wszystkie jego sprzęty wykonane dokładnie według planów, które ci pokażę” (Wj 25,8-9). Przytoczony fragment podkreśla Boże pochodzenie zarówno samej koncepcji, jak i wyposażenia przyszłego sanktuarium. Plan lub model całej konstrukcji Przybytku został ukazany Mojżeszowi przez Boga na górze Synaj, gdyż tylko sam Bóg może decydować o sposobie swojej obecności wśród ludzi. Król Salomon modląc się na uroczystość poświęcenia świątyni, którą wzniósł w późniejszym czasie w Jerozolimie pytał: „Czy jednak naprawdę Bóg zamieszka na ziemi? Przecież niebo nieogarnione nie może Ciebie objąć, a cóż dopiero ten dom, który zbudowałem” (1Krl 8,27). Świadomość niewidzialnej obecności najwyższego Boga sprawiała, że świątynia była uważana za mieszkanie imienia Boga, co potwierdza dalsza część modlitwy Salomona: „Niech Twoje oczy będą zwrócone w nocy i w dzień ku temu domowi. Przyrzekłeś bowiem: ‹W tym miejscu będzie obecne moje imię›. Wysłuchaj więc modlitwy, którą Twój sługa wznosi w tym miejscu” (1Krl 8,29). W świetle przytoczonych tekstów z Pierwszej Księgi Królewskiej można powiedzieć, że jeśli niebiosa nie są w stanie objąć Boga, to tym bardziej nie uczyni tego żadna świątynia. Stąd też przez czasownik „mieszkać” w odniesieniu do Boga należy rozumieć szczególny sposób Jego obecności pośród ludzi, czego symboliczną reprezentacją jest „sanktuarium”. W ten sposób „Namiot Spotkania” czy też „Przybytek” stał się pierwowzorem świątyni zbudowanej na górze Syjon w Jerozolimie. Myśl o zamieszkiwaniu Boga pośród swego ludu i pośród całego stworzenia została wyrażona w tradycji kapłańskiej (P) właśnie w koncepcji świątyni, wyrażającej Bożą obecność.