Odkrywając tajemnicę Kościoła w Starym Testamencie

A zatem wiemy już, że sama nazwa Namiot Spotkania nawiązuje do szczególnego spotkania, jakie dokonuje się między Bogiem i człowiekiem. Czy hebrajska terminologia służąca określeniu Namiotu Spotkania pozwala nam lepiej zrozumieć rzeczywistość tego pustynnego sanktuarium Izraela?

Zwrot „Namiot Spotkania” charakterystyczny dla perykopy synajskiej (Wj 25,1-Lb 10,10) należy do tradycji kapłańskiej (P), która opisując ten „namiot” odwołuje się do trzech różnych hebrajskich określeń. Pierwsze z nich to miqdāš: słowo utworzone na bazie hebrajskiego rdzenia qdš, służącego opisaniu tego, co „święte”, w znaczeniu oddzielone, wręcz „inne”, odseparowane od sfery tego, co „świeckie”. Jest to najbardziej ogólna nazwa pierwszej świątyni w dziejach Izraela, o której wspomina w dwudziestym piątym rozdziale Księga Wyjścia: „Wybudują dla Mnie świątynię (hebr. miqdāš), abym mógł zamieszkać pośród nich” (Wj 25,8). Hebrajski termin miqdāš odpowiada używanemu współcześnie łacińskiemu pojęciu sanctuarium, które pojawia się w tym miejscu w przekładzie Wulgaty. Drugie określenie to miškān: słowo utworzone na bazie hebrajskiego rdzenia škn, którego forma czasownikowa šākan oznacza „mieszkać”. Hebrajski termin opisujący miejsce zamieszkania – miškān – Wulgata przekłada jako „Tabernâculum”, natomiast polskie tłumaczenie brzmi „Przybytek” lub po prostu „mieszkanie”, pamiętając jednak, że chodzi o miejsce, które Bóg wybrał sobie na mieszkanie pośród ludu Izraela: „Oddzielajcie więc synów Izraela od nieczystości, aby nie pomarli z jej powodu, i nie bezcześcili mojego Przybytku (hebr. miškānî), który jest wśród nich” (Kpł 15,31). Warto w tym miejscu zauważyć pewne przesunięcie akcentu: pierwszy z wymienionych terminów – miqdāš – uwydatnia Bożą transcendencję i świętość, natomiast drugi – miškān – kładzie akcent na immanencję Boga, wyrażającą się w Bożym zamieszkiwaniu pośród ludzkiej wspólnoty. Trzecie, najbardziej znane określenie to ʼōhel môʽēd – „Namiot Spotkania”: „Obłok okrył Namiot Spotkania (hebr. ʼōhel môʽēd), a chwała PANA napełniła Przybytek (hebr. miškān)” (Wj 40,34). Pierwszy rzeczownik - ʼōhel – oznacza „namiot”, natomiast drugi môʽēd został utworzony, podobnie jak słowo ʽēdā(h) („zgromadzenie”) od hebrajskiego rdzenia jʽd, którego podstawowa forma czasownikowa - jāʽad – znaczy „określić”, natomiast w koniugacji nifal oznacza „spotkać się”, „zgromadzić się”. Warto w tym miejscu uzupełnić, że Septuaginta (LXX) słowo ʽēdā(h), a więc „zgromadzenie”, przekłada ἡ συναγωγή (hē synagōgē), natomiast zwrot ʼōhel môʽēd tłumaczy ἡ σκηνή τοῦ μαρτυρίου (hē skēnē tou martyriou), a więc „Namiot Świadectwa”, gdyż miał w sobie przechowywać Arkę Przymierza, czyli „Świadectwa” (hebr. ʽēdût), którym były kamienne tablice z dziesięcioma przykazaniami (Wj 25,16). Sam zwrot „Namiot Spotkania” oznacza przede wszystkim miejsce, w którym Bóg „spotyka się” z własnego wyboru z Mojżeszem, czy też z całym ludem Izraela: „U wejścia do Namiotu Spotkania, przed obliczem PANA, będziecie składali nieustanne całopalenie przez wszystkie pokolenia. Tam się wam objawię, aby stamtąd do was przemawiać” (Wj 29,42).