Winnica Pańska

Jakie są korzenie tego określenia?

Starożytny Izrael był krainą winnic. Nawet dzisiaj osoby podróżujące przez górzyste rejony położone w centralnej części Ziemi Świętej mogą zobaczyć ich wiele. Uprawa winorośli na terytorium Palestyny upowszechniła się pod koniec drugiego tysiąclecia przed Chrystusem, co miało związek z budową tarasów (por. Iz 5,2), karczowaniem lasów oraz rozwinięciem systemu nawadniającego (por. Joz 17,15). Winorośl uprawiano w Judei (Lb 13,22-24; Iz 5,1-20), Samarii (Sdz 21,21; Jr 31,5), Galilei i dolinie Jizreel (1 Krl 21,2), a także na terenie Zajordania (Iz 16,8) oraz w Moabie (Iz 16,8) i w Edomie (Iz 63,1-2; Jr 49,9).

W Izraelu przeważnie uprawiano czerwone winogrona (por. Rdz 49,11). Założenie winnicy na kamiennej glebie Palestyny wymagało wielu zabiegów przygotowawczych i pielęgnacyjnych. Trzeba było najpierw oczyścić ziemię z kamieni, otoczyć murem, zbudować wieże strażnicze by ochronić winnicę przed  złodziejami. Potem należało krzewy okopać, a pędy poprzycinać (por. Iz 5,1-3). Wszystkie te prace wykonywał nie tylko sam właściciel, ale także jego rodzina i najemnicy (por. Mt 20,1-16). Jesienne zbiory winogron przypadające na przełom września i października rekompensowały podjęty trud i były czasem radości (por. Sdz 9,27; Iz 16,9-10; Jr 48,33; Ps 104,15). Zebrane owoce rozgniatano w tłoczni, a sok zlewano do dzbanów (Jr 13,12) i bukłaków (Mk 2,22; Mt 9,17). Wino było jednym z podstawowych produktów spożywczych (Syr 39,26), ale używano go także jako środka leczniczego (por. Łk 10,34), a w połączeniu z ziołami także jako środka znieczulającego (por. Mk 15,23). Posiadanie własnej winnicy (Sdz 21,20-21; Ps 128,3) postrzegano jako znak pomyślności i pokoju (1 Krl 5,5), zaś obfitość wina „rozweselającego serce człowieka” (Sdz 9,13; Koh 9,7) było wyrazem dobrobytu płynącego z boskiego błogosławieństwa (Rdz 27,28; Pwt, 7,12-13; 1 Krl 5,5; Jl 2,2-3).