Kościół widzialny i niewidzialny w ujęciu św. Augustyna
Obraz Kościoła kształtują przede wszystkim ci, którzy wyznają wiarę w Chrystusa i żyją zgodnie z Jego boską nauką.
Czy nie kryje się w tym jakaś sprzeczność?
Można być zaskoczonym stanowiskiem św. Augustyna. Zaangażowany w polemikę, wydaje się on niekiedy zaprzeczać temu, czego wcześniej zdecydowanie bronił. „Wyklucza” wielokrotnie deklarowaną i uznawaną przynależność grzeszników do Kościoła Chrystusowego. W tych przypadkach nie mówi ogólnie o grzesznikach, ale o heretykach, a przede wszystkim o schizmatykach, założycielach anty-Kościoła i z tej racji sytuujących się poza Kościołem Chrystusa. Jego teksty należy jednak czytać w dobrym świetle, w którym ukazuje się wielka prawda przynależności wszystkich ochrzczonych do Chrystusa. Przynależność ludzi niegodnych i zdrajców, nie kwestionowana przez Augustyna, jest jednak pozbawiona zbawiennych owoców. Jest to obecność suchych gałęzi, ale zawsze jest to obecność w ramach jednego Kościoła. Wystarczy jeden akt miłości, aby mogli i oni wrócić do pełni życia. Jest to możliwe dzięki Chrystusowi, który od jedności z sobą nigdy nikogo nie wyklucza.
[1] Por. A. Trapè, Święty Augustyn – człowiek, duszpasterz, mistyk, tłum. J. Sulowski, Warszawa 1987.
[2] Por. V. Grossi, La Chiesa di Agostino. Modelli e symboli, Bologna 2012.
[3] Augustyn, Enarrationes in Psalmos 149, 3: PL 37, 1950: Omnes qui per Christum iustificati et iusti, non in se, sed in Illo; por. także De baptismo contra Donatum 6, 3, 5: PL 43, 199.
[4] Por. Augustyn, Contra litteris Petiliani 3, 49, 59: PL 43, 379: Ecce quia Christus sanctificat: ecce quia Christus etiam ipso lavacro aquae in verbo, ubi ministri corporaliter videntur operari, ipse mundat. Por także In Ioannis Evangelium tractatus 6, 1, 7: PL 35, 1428 (tekst ten cytuje II Sobór Watykański w konstytucji Sacrosanctum Concilium, 5); Contra epistulam Parmeniani 2, 15, 34; Contra Cresconium 4, 20.
[5] Augustyn, Enarrationes in Psalmos 36, 4: PL 36, 385.
[6] Augustyn, In Ioannis Evangelium tractatus 21, 8: PL 35, 25.
[7] Augustyn, De haeresibus 88: PL 42, 48.
[8] Augustyn, De baptismo contra Donatistas 7, 51, 99: PL 43, 241.
[9] Augustyn, Enarrationes in Psalmos 30, 3: PL 36, 249.
[10] Augustyn, Sermo 354, 2, 3: PL 39, 1563.
[11] Augustyn, De baptismo contra Donatistas 7, 52, 100: PL 43, 242.
