Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Oni oddali życie

W czasie II wojny światowej strzegąc sprawy Bożej, służąc bliźnim, stali się ofiarami nienawiści. Oto nasi kapłani męczennicy.

W większości fragmenty biogramów 29 kapłanów, którzy znaleźli się też na pamiątkowej tablicy w tarnowskiej katedrze pochodzą ze strony parafii pw. św. Zygmunta w Słomczynie, która ma rozbudowany dział dotyczący martyrologii duchowieństwa polskiego w czasie II wojny światowej. Zdjęcia pochodzą ze zbiorów m.in. Archiwum Diecezjalnego w Tarnowie, archiwum Muzeum Auschwitz, archiwów innych obozów.

1. Ksiądz Józef Bardel, proboszcz parafii w Trzetrzewinie. Aresztowany przez Niemców 02.07.1941. Szarpany i pogryziony przez napuszczone na niego przez Niemców psy. Przetrzymywany, jako zakładnik, w więzieniu w Nowym Sączu. Zamordowany w gronie 44 więźniów w zbiorowej egzekucji w Nowym Sączu-Biegonicach.

2. Ksiądz Wincenty Bialik, prefekt gimnazjum w Mielcu, były prefekt w Limanowej, były proboszcz parafii Przydonica. Aresztowany przez Niemców 03.08.1940. Przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen. Stamtąd 14.12.1940 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Dachau, gdzie zginął.

3. Ksiądz Wojciech Biernat, proboszcz parafii Krzyżanowice, były wikariusz parafii Radłów. Aresztowany przez Niemców 23.06.1941 za ukrywanie kapłana z Krakowa. Przetrzymywany w więzieniu Montelupich w Krakowie. 08.01.1942 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie został zamordowany.

4. Ksiądz Alojzy Całka, wicedziekan dekanatu Limanowa, proboszcz parafii Nowe Rybie, były wikariusz parafii Borzęcin Górny, Bobowa, Lisia Góra, Dobra i Słopnice. Zadenucjowany jako słuchacz „nielegalnych” audycji radiowych. W czasie rewizji ciężko pobity przez Niemców. Nie odzyskał zdrowia i zmarł.

5. Ksiądz Władysław Deszcz, wikariusz parafii pw. św. Małgorzaty w Nowym Sączu. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej prawd. współpracował z rodzącym się niepodległościowym ruchem konspiracyjnym, częścią późniejszego Polskiego Państwa Podziemnego. Aresztowany przez Niemców 02.07.1941, m.in. za wydawanie świadectw chrztu i pomoc Żydom w gettcie. Przetrzymywany, jako zakładnik, w więzieniu w Nowym Sączu. Zamordowany w gronie 44 więźniów w zbiorowej egzekucji w Nowym Sączu-Biegonicach.

6. Ksiądz Franciszek Drwal, wikariusz w Nowym Sączu, wcześniej w Cmolasie, Rzepienniku Biskupim. Po rozpoczęciu II wojny światowej był kapelanem wojskowego szpitala polowego nr 30 w Przemyślu. Wzięty do niewoli we wrześniu 1939 roku. Przewieziony do obozu dla oficerów Arnswalde, a następnie do obozu jenieckiego, oflagu IX A/Z Rotenburg. Stamtąd niezgodnie z zasadami konwencji haskiej 18.04.1940 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Buchenwald, gdzie zginął.

7. Ksiądz Mieczysław Wincenty Dydyński, proboszcz parafii w Kamienicy k. Łącka, były wikariusz w tarnowskiej katedrze, Kolbuszowej, Oleśnie. Współdziałał z polskim ruchem oporu, wchodzącym w skład Polskiego Państwa Podziemnego. Pomagał w organizowaniu przerzutów Polaków przez góry na Słowację i Węgry. 02.07.1944 aresztowany przez niemieckie Gestapo za udzielanie pomocy partyzantom: w czasie rewizji na plebanii, przeprowadzonej w ramach akcji odwetowej za likwidację posterunku żandarmerii niemieckiej przez partyzantów, znaleziono śpiącego w niej partyzanta. Niemcy plebanię spalili, aresztowali ok. 20 osób i zawieźli do więzienia w Nowym Sączu. Po kilku dniach zamordowany wraz z 15 Polakami, w tym z klerykiem Andrzejem Mrozem, w zbiorowej egzekucji w Rdziostowie.

8. Ksiądz Józef Jurkowski, wikariusz parafii Radłów. Uczestniczył w ruchu oporu wobec niemieckiego najeźdźcy. Aresztowany przez Niemców 07.06.1941 na podstawie donosu, w gronie kilkunastu mieszkańców Radłowa. Przetrzymywany w więzieniu w Tarnowie, po czym po trzech miesiącach 29.07.1941 przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zginął.

9. Ksiądz Stanisław Kaczmarczyk, wikariusz parafii Zgórsko, były wikariusz w Bochni i Radomyślu Wielkim. Kapelan konspiracyjnego Związku Walki Zbrojnej ZWZ, przekształconego później w Armię Krajową. Pomagał powielać i dystrybuować podziemny biuletyn „Odwet”. Aresztowany przez Niemców pod koniec 1941 r. podczas masowych aresztowań oddziału ZWZ „Roman”. Przetrzymywany w niemieckich więzieniach w Rzeszowie i Tarnowie. Następnie przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie został zamordowany podczas „dziesiątkowania” więźniów. Jego brat, ks. Władysław Kaczmarczyk, zamordowany został przez Niemców w Biegonicach k. Nowego Sącza.

10. Ksiądz Tadeusz Kaczmarczyk, wikariusz parafii pw. św. Małgorzaty w Nowym Sączu, były wikariusz w Rzepienniku Biskupim, Górze Ropczyckiej, Czarnej Sędziszowskiej. Powołany do Wojska Polskiego jako kapelan rezerwy. Posługiwał jako kapelan prawd. 20. Pułku Ułanów im. Króla Jana III Sobieskiego. Aresztowany przez Rosjan. Uciekł, zamieniając ubrania z rosyjskim żołnierzem i udał się pieszo na zachód. Zatrzymany przez Niemców jako rosyjski dezerter, uwolniony dzięki interwencji lokalnego proboszcza. Przedostał się do zarządzanego przez Niemców okupacyjnego Generalnego Gubernatorstwa. Tam w końcu aresztowany przez Niemców 02.07.1941, m.in. za wydawanie świadectw chrztu i pomoc Żydom w getcie. Przetrzymywany, jako zakładnik w więzieniu w Nowym Sączu. Zamordowany w gronie 44 więźniów w zbiorowej egzekucji w Nowym Sączu-Biegonicach.

« 1 2 3 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy