Nauka o paruzji oraz zmartwychwstaniu w przekazie Czwartej Ewangelii.

Pisma Janowe i Apokalipsa nie posługują się terminem paruzja, jednakże myśl o powtórnym przyjściu Chrystusa na ziemię jest w nich dobrze znana. Św. Jan używa wyrażenia „dzień ostateczny” przekazując mowę Eucharystyczną wygłoszoną przez Jezusa w Kafarnaum. Mówiąc o prawdziwym pokarmie i prawdziwym napoju którym jest On sam, Jezus stwierdza, iż „Jest wolą Tego, który Mnie posłał, abym ze wszystkiego, co Mi dał, niczego nie stracił, ale żebym to wskrzesił w dniu ostatecznym. To bowiem jest wolą Ojca mego, aby każdy, kto widzi Syna i wierzy w Niego, miał życie wieczne. A ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym” (J 6,39-40). Jezus zapowiada nadejście dnia ostatecznego – ostatecznej interwencji Boga połączonej z sądem. Wolą i pragnieniem posyłającego Jezusa Ojca jest to, by wszyscy ludzie otrzymali dar życia wiecznego. Ów dar wskrzeszenia i życia wiecznego otrzyma każdy, kto uwierzy w Syna. Jezus uczy, iż ci, którzy spożywają Jego ciało i piją Jego krew już posiadają życie: „Kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki” (J 6,53). W przeciwieństwie do manny zapewniającej życie doczesne, spożywanie Eucharystii jest zapoczątkowaniem procesu życiowego, którego harmonijnym kresem jest zmartwychwstanie ciała chrześcijanina jako początek pełnego życia wiecznego[10].

Zapewnienie o przyszłym zmartwychwstaniu pojawia się w dialogu z Martą nad grobem Łazarza. Wyznanie Marty, o wierze w zmartwychwstanie „w dniu ostatecznym” (J 11,24), Jezus odpowiada: „Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie. Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki” (J 11,25-26). Podstawową prawdą tego tekstu jest deklaracja samego Jezusa: „ja jestem zmartwychwstaniem”. Ten zaś kto wierzy w Jezusa „nie umrze na wieki”. A zatem człowieka dotknie sen śmierci, ale wierząc w Jezusa, który jest zmartwychwstaniem i życiem, nie umrze na wieki. A zatem po śmierci każdy otrzyma dar zmartwychwstania. Zmartwychwstanie zaś Łazarza jest znakiem mocy Chrystusa, który ma władzę nad życiem i śmiercią. Nawet jeśli ktoś doświadczy śmierci, nie umrze – każdy bowiem ma życie w Chrystusie.

Po uroczystym wjeździe do Jerozolimy, Jezus dziwiąc się niedowiarstwu wśród Żydów ostrzega, iż „Kto gardzi Mną i nie przyjmuje słów moich, ten ma swego sędziego: słowo, które powiedziałem, ono to będzie go sądzić w dniu ostatecznym” (J 12,48). Słowo zaś, które wypowiedział Jezus pochodzi od Ojca.

Jezus zapowiada swój powrót na ziemię oraz powszechne zmartwychwstanie, gdy uzdrawia chromego przy sadzawce Betesda. „Dzień ostateczny jest dla Jezusa połączony ze zmartwychwstaniem i sądem. Źródłem życia jest Ojciec, jak i Syn Boży: „jak Ojciec wskrzesza umarłych i ożywia, tak również i Syn ożywia tych, których chce.” (J 5,21). Nadeszła już godzina Jezusa, ale też, jak podkreśla Jan „nadchodzi bowiem godzina, w której wszyscy, którzy spoczywają w grobach, usłyszą głos Jego:  a ci, którzy pełnili dobre czyny, pójdą na zmartwychwstanie życia; ci, którzy pełnili złe czyny - na zmartwychwstanie potępienia” (J 5,28-29). Jezus zapowiada słuchaczom zaskoczenie i poleca: „nie dziwcie się temu” (J 5,28). Nadejdzie bowiem czas, że ci, którzy spoczywają w gromach usłyszą Boży głos i otrzymają dar zmartwychwstania do życia bądź karę – zmartwychwstanie potępienia. U końca czasów nastanie czas, gdy uwięzieni w grobach zobaczą, czy postępowali za światłością i dotarli do Słowa, które było życiem, czy też zanurzyli się w ciemności i odrzucili Zycie. Dla tych, którzy postępowali dobrze – dla wierzących, śmierć nie będzie kresem, dla tych jednak, którzy postępowali niegodziwie, pozostanie im definitywne wykluczenie z życia[11].

Na kartach Czwartej Ewangelii można widzieć także myśl o paruzji w zapowiedzi przygotowania mieszkań w domu Ojca i powtórnym przybyciu Jezusa. Podczas mowy pożegnalnej w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus mówi: „Niech się nie trwoży serce wasze. Wierzycie w Boga? I we Mnie wierzcie! W domu Ojca mego jest mieszkań wiele. Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział. Idę przecież przygotować wam miejsce. A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę powtórnie i zabiorę was do siebie, abyście i wy byli tam, gdzie Ja jestem” (J 14,1-3). W tekście tym pojawia się zapowiedź powtórnego przybycia Jezusa co dokona się w czasie paruzji.

Odniesienie do powtórnego przyjścia Chrystusa pojawia się także we fragmencie mówiącym o losie umiłowanego ucznia (J 21,20-23). Chrystus poleca Piotrowi, by ten wykonywał powierzone mu zadanie, nie bacząc na losy umiłowanego ucznia, który – jak uważała wspólnota pierwotnego Kościoła miał doczekać powtórnego przyjścia Chrystusa. O „Dniu Przyjścia” Chrystusa można przeczytać również w listach Janowych, które zachęcają do gotowości i czujności (1 J 2,28; 3,2) oraz w Apokalipsie, która choć ani razu nie podaje pełnego opisu nadejścia Pana, to w całości poświęcona jest przygotowaniu do ostatecznej paruzji.