Etapy powstawania Nowego Testamentu

Przekazywanie słów Jezusa

„Apostołowie, dając świadectwo o wszystkim czego dokonał ich Mistrz (zob. Łk 24,44-48; Dz 2,32; 3,15; 5,30-31), głosili przede wszystkim, że Pan Jezus umarł na krzyżu i zmartwychwstał. Prawda o męce, śmierci i zmartwychwstaniu znajdowała się w centrum kerygmatu wspólnoty pierwotnego Kościoła. Potwierdzeniem tego są słowa Apostoła Pawła „Przypominam, bracia, Ewangelię, którą wam głosiłem, którąście przyjęli i w której też trwacie. Przekazałem wam na początku to, co przejąłem: że Chrystus umarł – zgodnie z Pismem – za nasze grzechy, że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem: i że ukazał się” (1 Kor 15,1-5).

Uczniowie Chrystusa wiernie przekazywali wiadomości o życiu Jezusa, wiernie przekazywali także Jego słowa (Dz 10,36-41), uwzględniając w tym głoszeniu warunki, w jakich znajdowali się słuchacze (Dz 13,16-41; Dz 17,22-31). Zmartwychwstanie Mistrza było dla nich potwierdzeniem Jego Bóstwa (Dz 2,36; J 20,28). Wiara zaś świadków wydarzenia Jezusa nie tylko nie zatarła pamięci o zdarzeniach, ale niewątpliwie ją wzmocniła, gdyż opierała się na tym, co Pan Jezus czynił i czego nauczał (Dz 2,22; 10,37-39).

Niczym nieuzasadniona jest opinia, iż Jezus w wyniku kultu, jakim Go otaczali Apostołowie, widząc w Nim Pana i Syna Bożego, zamienił się w postać „mityczną”, a Jego nauka została zniekształcona. Nie ma powodu, by negować, że Apostołowie to, co Jezus rzeczywiście czynił i głosił, przekazywali słuchaczom – i to z pełniejszym zrozumieniem, jakie oni sami uzyskali dzięki temu, że byli świadkami ukazywania się Chrystusa po zmartwychwstaniu, a także zostali oświeceni (J 14,26; 16,13) światłem Ducha Prawdy (J 2,22; 12,16; 11,51-52). W podobny sposób, w jaki Jezus po zmartwychwstaniu „im wykładał” (Łk 24,27) słowa Starego Testamentu jak również i to co im sam przekazał (Łk 24,44-45; Dz 1,3), również i uczniowie Pana objaśniali czyny i słowa Chrystusowe z uwzględnieniem potrzeb swoich słuchaczy „głoszeniem słowa zajęci” (Dz 6,4). Przepowiadali oni wiadomości ewangeliczne, używając przy tym rozmaitych sposobów wykładu, takich właśnie, które odpowiadały ich własnym intencjom i mentalności ich słuchaczy. Wszak obowiązkiem ich było (Rz 1,14) głosić ewangelię „Grekom i barbarzyńcom, mądrym i niemądrym” (1 Kor 9,19-23). Dlatego należy dokładnie rozróżnić i w interpretacji uwzględniać rozmaite sposoby, którymi Apostołowie przekazywali swoje myśli, głosząc Chrystusa. Należy brać pod uwagę, czy dany tekst miał być katechezą, opowiadaniem, świadectwem, hymnem, doksologią czy modlitwą, czy innym utworem na wzór tych, które są w Piśmie świętym lub stosowane były przez ludzi ówczesnych”[3].

Pierwsza gmina chrześcijańska powstała w Jerozolimie, gdzie apostołowie i uczniowie Jezusa oczekiwali wypełnienia się obietnicy Mistrza (zob. Dz 1,4.8). Następnie na mocy polecenia otrzymanego od Mistrza, uczniowie szli i głosili Dobrą Nowinę (zob. Mk 3,14; 6,30). Wzorem Jezusa również Apostołowie w dziele nauczania powoływali się na boski i nieomylny autorytet Pisma, zwłaszcza dla wykazania fundamentalnego znaczenia i konsekwencji zmartwychwstania jako centralnego wydarzenia w historii zbawienia (zob. Dz 10,39-43; 13,32-36; 1 Kor 15,3-4). W oparciu o teksty Starego Przymierza Apostołowie wykazywali historio zbawczy sens najważniejszych wydarzeń z życia Jezusa. Nade wszystko jednak przekazywali naukę Mistrza.

Aby ich słowo miało moc i było owocne, otrzymali dar Ducha Świętego, który uczył ich wszystkiego i przypominał to, czego nauczał Jezus (zob. J 14,26; 15,26; Dz 1,8; 5,32). Działanie Ducha Świętego oczywiście nie ograniczało się jedynie do apostołów. Jego tchnienie towarzyszyło i wciąż towarzyszy również późniejszym nauczycielom i głosicielom Słowa Bożego, żyjącym we wspólnocie Kościoła. Wszyscy trwający w Kościele, mają różne funkcje i zadania. Jednych ustanowił Bóg „apostołami, innych prorokami, innych ewangelistami, a jeszcze innych pasterzami i nauczycielami” (Ef 4,11; 1 Kor 12,27.31), „wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu jak chce” (1 Kor 12,11; Rz 12, 6; 1 P 1,12). Wszyscy uczniowie – wierzący w Chrystusa uczestniczyli w przechowywaniu i przekazywaniu orędzia Jezusa. Św. Łukasz napisze, iż „oddawali się posłudze słowa” (Dz 6,4).