Jezus Królem. Proces przed Piłatem (J 18,28-19,16)

Okrutne wyszydzenie

Piłat nakazuje ubiczować Jezusa[13]. Biczowanie oznacza ustępstwo dla Żydów. Po niepowodzeniu negocjacji Piłat proponuje zamianę kary: zamiast śmierci biczowanie. Piłat dostosowuje się częściowo do woli Żydów. Jest po ich stronie. Niczego jeszcze Jezusowi nie udowodniono – a już otrzymuje karę. Niezwykle okrutną karę.

Żołnierze nakładają Jezusowi na głowę koronę z cierni i płaszcz szkarłatny – znaki ośmieszające Jego roszczenia. W przekazie św. Jana insygnia ośmieszające władzę królewską są zaczerpnięte z rzymskiego rytuału koronacyjnego. Jezus zatem zostaje odziany jak król – poganie ubierają Go jak króla. Jezus zostaje odziany płaszczem i ukoronowany na króla przez żołnierzy. To, co według nich jest kpiną jest czystą prawdą.

Żołnierze postępują w duchu Piłata. Naśladują pozdrowienie cesarza: witaj królu żydowski. Podchodząc, uderzając Go w policzki. Warto jednak zwrócić uwagę, iż Autor Ewangelii chcąc podkreślić królewską godność Jezusa zapisze (tłumaczenie dosłowne): podchodzili do Niego dając Mu policzki. Chce jakby zatrzeć bicie, pragnie jakby podkreślić – na ile to tylko możliwe, królewskość Jezusa.

Koronacja Jezusa znajduje się w centrum procesu. Ciekawym jest, iż scena ta wydaje się rozwijać „na zewnątrz”, przed przywódcami, jak poprzednia. Nie ma wzmianki, że Piłat wszedł do wnętrza pałacu. Dopiero później dowiadujemy się, że miała ona miejsce wewnątrz, gdyż w J 19,4 jest wzmianka, że Piłat wyszedł. Autor pragnie zasugerować, że wszyscy widzieli i byli świadkami upokorzenia Jezusa.

Po upokorzeniu Jezusa Piłat wychodzi na zewnątrz. Chce zadeklarować niewinność Jezusa. Wtedy także wychodzi na zewnątrz sam Jezus w koronie cierniowej i płaszczu purpurowym. Niejako sam wystawia się na publiczny widok, aby poprzeć deklarację Piłata. Piłat ogłasza: Oto Człowiek! Wyraźnie stwierdza, iż Jezus to tylko człowiek. Z punktu widzenia rzymskiego nie jest zagrożeniem dla władzy. Taki „król” może spokojnie żyć i działać w świecie. Piłat nic nie zrozumiał. Prawdziwie zakorzeniony był tylko w doczesności.

W Piłatowym ogłoszeniu „Oto człowiek” można widzieć nawiązanie do Księgi Daniela (Dn 7,13-22). Syn Człowieczy otrzymuje władzę królewską. Janowy opis ukazuje intronizację Jezusa na Króla mesjańskiego. Następujące kolejno ukrzyżowanie i uwielbienie są również ukazaniem Jezusa jako prawdziwego mesjańskiego Króla. Dokonana przez Piłata prezentacja Jezusa jako Człowieka i jako Króla stanowi realizację wizji Daniela, jednocześnie bolesnej i chwalebnej.