Obraz Jezusa Chrystusa w Ewangelii św. Mateusza

Czy Święta Rodziła musiała uciekać aż do Egiptu?

Nie można zapominać, że opis ucieczki do Egiptu (Mt 2,13-15) jest z jednej strony kontynuacją poprzednich opowiadań, ale z drugiej strony autor podaje także nowe myśli – prawdy dotyczące nowo narodzonego Mesjasza. Dotychczas był On otaczany czcią a obecnie jest ścigany jak złoczyńca. Ostrzeżenie anioła, udzielone Józefowi, jest jak uderzenie gromu – Jezus musi się ukrywać. Ewangelista nie wspomina jednak, kiedy nastąpiła interwencja, a więc czy stało się to w tę noc, gdy odjechali Mędrcy, czy też później.

Święta Rodzina udała się do Egiptu, który był w tym czasie prowincją rzymską, odległą od Palestyny o pięć lub sześć dni marszu. Zawsze była to ziemia uciekinierów, którzy szukali tam schronienia, zwłaszcza żywności w czasie głodu. Tak było począwszy od Abrahama, a skończywszy na niespokojnych czasach machabejskich (1 Krl 11,40; Jr 40,7-43,7). Nic więc dziwnego, że również św. Józef tam szukał schronienia.

W wielu miejscach w Egipcie lokalizuje się pobyt Świętej Rodziny. Tradycja ta opiera się na ewangeliach apokryficznych oraz na tzw. Wizji Teofila, trzeciego następcy św. Atanazego na stolicy w Aleksandrii (385-412). Powstała w Kościele koptyjskim a przybrała formę definitywną w XII i XIII wieku. Według niej Święta Rodzina przeszła równinę Tanis i zatrzymała się w Bilbais. Następnie udała się deltą Nilu dalej na północ aż do miasta Samanud, a z kolei skierowała się na południe do On (obecnie przedmieście Kairu). Przeszła przez twierdzę Babylon (Stary Kair). W Meadi (12 km na południe od Kairu) wsiadła do łodzi i udała się Nilem na południe. Św. Józef mógł – według tej tradycji – odbyć tę podróż, gdyż posiadał złoto mędrców. Święta Rodzina dotarła aż do Górnego Egiptu. W wielu miejscowościach na tej trasie wspomina się o pobycie Świętych Wędrowców (Al-Aszmuneim, Al-Quszia). W najsłynniejszym klasztorze koptyjskim w Deir el-Muharraq utrzymuje się, że Święta Rodzina przebywała tam sześć miesięcy.