Namaszczenie chorych w Jk 5,13-15

Pośród zachęt i przestróg stanowiących zakończenie Listu św. Jakuba apostoł przywołuje kwestie cierpienia i prób w życiu chrześcijanina oraz mającej towarzyszyć im modlitwie.

Jeśli chodzi o formalność obrzędu namaszczenia i modlitwy nad chorym zostało już wyżej wspomniane, że swoje znaczenia ma użycie przyimka nad (gr. epi). Starsi są wezwani do modlitwy „nad chorym” (ep’auton), która to fraza nie ma odpowiednika w Biblii, a odnosi się zapewne do zwyczaju władania rąk na chorego.

Trzeba też zauważyć, że Jakub zaznacza, iż najpierw sami chorzy są wezwani do działania. To oni powinni wzywać starszych Kościoła. Język Jakuba ma tutaj również wyraźny ślad formalności: chorzy powinni „wezwać starszych Kościoła”, (5,14). W tym ujęciu starsi stają się narzędziem w ręku Kościoła, zaś ich posługa niesie uzdrowienie nie tylko samym chorym, ale uzdrawiana jest cała wspólnota[15].

Idąc dalej trzeba też dostrzec, że bez wątpienia Jakub nie ukazuje namaszczenia jako magicznego obrzędu. Jest on ściśle połączony z modlitwą w imię Jezusa, a skutek namaszczenia i modlitwy zależy od Boga. Jakub ukazuje więc obrzęd namaszczenia jako modlitwę skuteczną. Widać wersetach 5,14-15 widać konsekwentnie obecną koniunkcję pomiędzy poszczególnymi frazami: gdy chory wezwie starszych by go namaścili modląc się nad nim wtedy/i modlitwa będzie dla niego zbawienna i Pan go podźwignie. Pan niezawodnie odpowiada na błagalną modlitwę (deēsis) tak jak czytamy w 1 P 3,12: „Oczy bowiem Pana na sprawiedliwych są zwrócone, a Jego uszy na ich prośby (deēsin)”.

Jak już wspomniano, Jakub będąc zanurzonym w starotestamentalnej tradycji wiąże chorobę z grzechem, ale jest daleki od wąskiego spojrzenia, w którym traktowałby zawsze chorobę jako skutek grzechu. Znamienne jest jednak podkreślenie, że sytuuje on skutki namaszczenia i modlitwy na dwu płaszczyznach: fizycznej i duchowej. Zbawienie, o którym mówi w tym kontekście dotyka i ciała i ducha człowieka. Możemy nawet zaryzykować stwierdzenie, że na płaszczyźnie ducha (odpuszczenie grzechów) skutki obrzędu są precyzyjniej określone niż na płaszczyźnie fizycznej, gdzie nie ma wprost mowy o uzdrowieniu ciała, ale ogólnie jest mowa o „podźwignięciu”.

Podsumowując można więc powiedzieć, że z punktu widzenia teologii biblijnej sakramentalna interpretacja Jk 5,13-15 ma solidne podstawy, choć nie oznacza to, że znajdziemy w tym tekście wszystkie późniejsze uściślenia sakramentologii. Co najważniejsze, możemy powiedzieć, że w czasach pisania Listu Jakuba modlitwa nad chorym i namaszczenie go dla uzdrowienia i odpuszczenia grzechów przez wybranych przez wspólnotę starszych było pojmowane jako specjalny święty obrzęd kontynuujący działanie Jezusa zmartwychwstałego. Widać też, że owo namaszczenie i modlitwa jest sformalizowaną modlitwą Kościoła, która wyraźnie odróżnia się od charyzmatu uzdrowienia oraz jest praktyką już stosowaną w Jakubowej wspólnocie. Jest to również modlitwa, która przynosi niezawodny skutek (uzdrowienie) czy to na płaszczyźnie duchowej czy fizycznej.

 

[1] M. Lattke, kakopatheō, w: Exegetical Dictionary of the New Testament, red. H. Balz, G. Schneider, Grand Rapids 1991, t. 2, 238.

[2] Por. J. Zmijewski, asthenēma, w: Exegetical Dictionary of the New Testament, red. H. Balz, G. Schneider, Grand Rapids 1991, t. 1, s. 170.

[3] L. T. Johnson, dz. cyt., s. 332.

[4] P. H. Davids, The Epistle of James: A Commentary on the Greek Text, NIGTC, Grand Rapids 1982, s. 193.

[5] H. Bietenhard, onoma, w: Theological Dictionary of the New Testament, red. G. Kittel, G. Friedrich, tłum. z j. niem. G. W. Bromiley, Grand Rapids 1967, t. 5, s. 278.

[6] J. Kozyra, dz. cyt., s. 288.

[7] A. Sand, kamnō, w: Exegetical Dictionary of the New Testament, red. H. Balz, G. Schneider, Grand Rapids 1991, t. 2, s. 248.

[8] P. J. Hartin, dz. cyt., s. 268-269.

[9] J. Kozyra, dz. cyt., s. 290.

[10] Tamże.

[11] Por. R. E. Brown, dz. cyt., s. 736.

[12] R. W. Wall, Community of the Wise: The Letter of James, Valley Forge 1997, s. 266.

[13] P. J. Hartin, dz. cyt., s. 276.

[14] T. W. Leahy, List świętego Jakuba, w: Katolicki Komentarz Biblijny, Warszawa 2001, s. 1502.

[15] L. T. Johnson, dz. cyt., s. 343.

« 4 5 6 7 8 »
oceń artykuł Pobieranie..