Największym po Chrystusie teoretykiem kapłańskiego życia i pracy jest w Nowym Testamencie niewątpliwie św. Paweł.
Posługa jednania
Do właściwego przeżycia powołania apostolskiego należy również dogłębne przejęcie się prawdą o zbawczej śmierci Chrystusa. Powołanie Pawła i jego posługa apostolska są ściśle powiązane z dziełem odkupienia człowieka. Z wypowiedzi potwierdzających tę uwagę zacytujmy tu przede wszystkim tekst Kol 1,24: „Teraz raduję się w cierpieniach za was i ze swej strony dopełniam braki udręk Chrystusa, w moim ciele, dla dobra Jego Ciała...”. Tekst ten należy do najtrudniejszych w całym Nowym Testamencie, na pewno jednak jest w nim oczywiste powiązanie cierpień Jezusa z apostolskimi trudami Pawła. Paweł ma dopełniać cierpienia Jezusa nie dlatego, że są one niewystarczające same w sobie. Chodzi tu raczej o doniesienie - poprzez apostolskie trudy Pawła - wszystkim ludziom o cierpieniach Jezusa, umożliwiając w ten sposób wszystkim, którzy kiedykolwiek będą żyć, przyswojenie sobie owoców dzieła zbawienia. Powołanie do apostolatu jest więc wezwaniem do przedłużenia i dopełnienia zbawczego dzieła Chrystusa. Jeszcze bardziej znamienna pod tym względem jest wypowiedź Pawła, tak określająca cel apostolskiego powołania: „dla krzewienia wśród wybranych Bożych wiary i poznania prawdy wiodącej do życia w pobożności” (Tt 1,1). Sam Paweł nazywa się apostołem w nadziei życia wiecznego, obiecanego przed wiekami przez Boga, który będąc Zbawicielem całej ludzkości, powierzył Pawłowi urząd nauczania (por. Tt 1,3). Tak więc powołanie apostolskie Pawła znajduje się w bezpośrednim kontekście wybrania i obietnic.
Tekst najważniejszy spośród interesujących nas w tym kontekście wypowiedzi Pawła to 2 Kor 5,14-21. Paweł w liście tym pragnie wyświetlić pewne nieporozumienia, które się zdarzyły między nim a Koryntianami. Dotyka też sprawy swego apostolskiego powołania, co więcej, ukazuje samo źródło swych apostolskich trudów: „Albowiem miłość Chrystusa przynagla nas, pomnych na to, że skoro jeden umarł za wszystkich, to wszyscy pomarli” (w.14).