Krótka historia kultu Matki Bożej w diecezji tarnowskiej
W tych krajach, w których tożsamość narodowa wiązała się z Kościołem katolickim i obroną wiary, kult maryjny rozwinął się bardzo mocno.
Rzeczywiste dane na rok 2020 podają, że w Diecezji Tarnowskiej jest 180 parafii noszących wezwanie maryjne i jest to prawie 40% wszystkich parafii[11]. Maryjność to rzeczywiście charakterystyczna cecha Diecezji Tarnowskiej, która usiana jest wieloma sanktuariami, kościołami i kaplicami dedykowanymi Matce Bożej. Diecezja ta chlubi się bogatą tradycją maryjnego kultu. Na 454 parafie w diecezji jest ponad 250 kościołów i kaplic (nie licząc domowych, prywatnych, zakonnych czy przydrożnych) nosi wezwanie Matki Bożej, czczonej w różnych tajemnicach i jest to prawie 60%. Najwięcej kościołów i kaplic, bo ponad 30 jest pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP, ponad 20 wezwań maryjnych to MB Nieustającej Pomocy, NMP Królowej Polski i MB Częstochowskiej, ponad 10 jest wezwań Narodzenia NMP, Niepokalanego Serca NMP, Nawiedzenia NMP, MB Bolesnej, MB Szkaplerznej i MB Fatimskiej. Kilka kościołów czy kaplic nosi wezwanie Imienia Maryi, MB Różańcowej, MB Pocieszenia, MB Wspomożycielki Wiernych, MB Anielskiej, Niepokalanego Poczęcia NMP, NMP Królowej, MB Śnieżnej, Macierzyństwa NMP, Opieki NMP, MB Łaskawej, MB Niepokalanej i MB Dobrej Rady oraz wiele innych pojedynczych, wśród których warto wymienić wezwania: MB Pięknej Miłości, MB Przedziwnej, NMP z Lourdes, NMP z Guadalupe, MB pompejańskiej, MB Ostrobramskiej, NMP Królowej Świata czy MB Królowej Beskidów[12].
Ta wielość ukazuje miejsce Maryi w teologii, liturgii, w życiu Kościoła i w życiu religijnym i społecznym wiernych. Świadczy także o historycznym rozwoju kultu, uroczystości, świąt, wspomnień i nabożeństw do Matki Boskiej. Te najczęstsze wezwania uwidaczniają specyfikę polskiej maryjności – przywiązanie do tradycji oraz akcentują maryjność w aspekcie patriotycznym, preferując narodowy kult Matki Bożej.
