W centrum nauki Jezusa jest prawda o Bogu miłującym człowieka, którego pragnie On z miłości zbawić.
Dla św. Jana szczególną rolę w poznaniu i zrozumieniu tych prawd ma Duch Święty.
W przekazie Ostatniej Wieczerzy w Ewangelii wg św. Jana, Jezus zapowiada uczniom: „Pożyteczne jest dla was moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Paraklet nie przyjdzie do was. A jeżeli odejdę, poślę Go do was. On zaś, gdy przyjdzie, przekona świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie. O grzechu – bo nie wierzą we Mnie; o sprawiedliwości zaś – bo idę do Ojca i już Mnie nie ujrzycie; wreszcie o sądzie – bo władca tego świata został osądzony.” (J 16,7-11).
Duch Święty udziela życiodajnej łaski, Jego działanie jest kontynuacją dzieła Chrystusa, prowadzenie ludzi do zbawienia. Czasami to Jego działanie może również przejawiać się poprzez surowe ostrzeżenia, zakazy i wymierzanie z mocą sprawiedliwości[4].
W J 16,7 warto zwrócić uwagę, iż w greckim tekście Ewangelii wg św. Jana użyty jest charakterystyczny czasownik (elegcho), który obok użytego w polskim tłumaczeniu znaczenia „przekonać”, ma także znaczenie „upominać”, „karcić”, „ujawniać”, „udowodnić”, „pouczyć”, „piętnować”, „wykazywać błąd”, „doświadczać”, „potępić”, „ukarać”[5]. Podobne niezwykle szerokie pole znaczeniowe ma tytuł Ducha Świętego Paraklet. Paraklet z języka greckiego znaczy: „pocieszyciel”, ale i „obrońca sądowy”, „rzecznik”, „orędownik”. Może jednak także oznaczać „adwokata”, „oskarżyciela”. Pamiętać należy, iż słowa Paraklet użył w formie zarameizowanej Jezus. Do języka jednak aramejskiego, którym mówił Jezus, przeszedł ów termin w znaczeniu sądowniczym, w którym był używany również w świecie greckim. Paraklet występował w sądzie, gdzie pełnił funkcję obrońcy, adwokata, rzecznika przemawiającego na rzecz oskarżonego[6].
Duch Paraklet jest Tym, który świadczy o Jezusie. Składa świadectwo Jezusowej niewinności i Jezusowego zwycięstwa. Równocześnie Duch Paraklet przewodzi świadectwu, które wobec świata mają składać uczniowie. Przewodzi, a także On ich wszystkiego nauczy, przypomni im wszystko co Jezus im powiedział i doprowadzi do pełnej prawdy. Dlatego właśnie mimo odejścia Mistrza, uczniowie nie są sierotami.
Duch Święty ma także przekonać świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie. Dla św. Jana świat jest Bożym stworzeniem i jako taki jest dobry. Jest on jednak areną, na której rozgrywa się walka dobra i zła – a zatem jako taki jest miejscem gdzie jest obecny Szatan. Zło bowiem wdarło się w Boże stworzenie. Stąd też jest koniecznym by przekonać świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie. Grzechem jest brak wiary w Jezusa Chrystusa. Sprawiedliwość należy się Chrystusowi. Osądzony zaś został już Szatan, który jest nazwany władcą tego świata. Szatan uważa się za władcę tego świata. Zwiódł też wielu jego mieszkańców. Jezus jednak poprzez swoją mękę, śmierć i zmartwychwstanie zniszczył panowanie Szatana. Tytuł władcy świata odniesiony do Szatana, jest zatem ironią św. Jana. Bo władza Szatana już została pokonana.