Pierwsza mowa Mojżesza do Izraela

Wspomniane w biblijnym fragmencie kulty ciał astralnych, tak bardzo rozpowszechnione na terytorium Mezopotamii, Izraelici poznali, kiedy starożytne mocarstwa, jakimi były Asyria i Babilonia, dominowały nad obszarem Kanaanu, powodując największe zagrożenie dla monoteistycznej religii Hebrajczyków, zwłaszcza w czasach izraelskich deportacji na tamtejsze obszary. Rabini wyjaśniają, że pomimo długiego pobytu Izraelitów na pustyni, gdzie doświadczali cudownej opieki Boga, Mojżesz wciąż musiał ich ostrzegać przed bałwochwalstwem, a to oznacza, że nawet człowiek, który pozostaje w bliskiej relacji z Bogiem nie powinien sobie ufać, ale nieustannie doskonalić się z Bożą pomocą. Warto zwrócić uwagę, że wspomniany zakaz tworzenia jakichkolwiek wizerunków Boga posłużył jednocześnie ukazaniu kontrastu między wyjątkowym statusem Izraela, który cieszy się przywilejem bliskości Boga, a pozostałymi ludami, które nie posiadały bezpośredniego kontaktu z Bogiem. Mojżesz przypomniał swoim rodakom, że pośród pogańskich narodów świata to właśnie Izraelici są własnością Boga, który wyprowadził ich z egipskiego domu niewoli, gdzie przechodzili ciężkie próby, co potwierdza kolejny werset omawianego fragmentu Księgi Powtórzonego Prawa:

„Jednak to was PAN zabrał i wyprowadził z Egiptu, jakby z hutniczego pieca, abyście byli Jego własnym ludem, jak dziś nim jesteście” (Pwt 4,20). Tradycja judaistyczna komentując ten fragment wyjaśnia, że bolesne doświadczenia Izraela z czasów, kiedy przebywał w Egipcie, przyczyniły się do oczyszczenia poszczególnych ludzi z niegodziwości, co pomogło przyjąć im właściwą postawę wobec Tory, która wprowadza przecież wiele koniecznych do dobrego życia ograniczeń. Mojżesz przestrzegając swoich rodaków przed bałwochwalstwem wskazał na konsekwencje postepowania ignorującego pamięć o tym, że Ziemia Obiecana jest darem Boga, któremu naród wybrany powinien okazać posłuszeństwo. Stąd też skutki wywołane niewypełnianiem Bożego prawa stoją w opozycji wobec błogosławieństw wypływających z przymierza zawartego między Bogiem i Izraelem: zamiast wejścia w posiadanie obiecanej ziemi, Izrael zostanie zgładzony z jej powierzchni, zamiast rozrośnięcia się w wielki naród, ulegnie rozproszeniu wśród obcych ludów. Stąd też Mojżesz wołał do Izraelitów:

oceń artykuł