Gatunek literacki Apokalipsy

Działalność proroków zmierzała zasadniczo do przemiany ludzi. Ośrodkiem ich wezwań było nawrócenie serca. Nie sprowadzało się ono jednak tylko do nawrócenia moralnego, czyli do uznania przewinień moralnych, przyznania się do fałszywych wartości, przywrócenia woli Boga nadrzędnego miejsca w życiu. Nawrócenie oznaczało dla nich zmianę myślenia. Dlatego ganili, napominali, demaskowali i dezawuowali błędne sposoby myślenia. Nikt tak jak oni nie uwypuklił takich prawd religijnych, jak istnienie zła i grzechu. Nikt też nie podkreślał tak bardzo jak oni potrzeby nawrócenia wewnętrznego, zadośćuczynienia. Ale nikt też, tak jak oni, nie przypominał o łasce Boga i Jego dobroci oraz miłosierdziu. Mówili o pełnej miłości mocy Boga żywego, który jest zawsze gotów przebaczyć. W ten sposób prostowali ścieżki dla Pana, który jest miłością.

Zasługą proroków było również ożywianie nadziei w czasach, gdy panowało powszechne zniechęcenie. Napełniali ożywczym zapałem wspólnotę narodu wybranego, który z taką łatwością poddawał się zniechęceniu i załamaniu. Tym samym przywracali nadzieję. Wpływ ich orędzia okazywał się tak przemożny, że niewole i nieszczęścia stały się dla ludu Bożego niemal tyglem, w którym oczyszczała się i pogłębiała jego wiara. A to budziło ufność i zapowiadało nadejście nowych, lepszych czasów. Prorocy przekonywali o tym, że Bóg kiedyś z pewnością zainterweniuje i uwolni nieszczęśliwych od udręki. Pozwalało to patrzeć z optymizmem w przyszłość.

Zadaniem proroków było i jest stawać w porę i nie w porę w obronie sprawy Bożej i prawdziwego dobra ludzi. Ich powinnością jest głosić Bożą prawdę, aby mogła kształtować życie publiczne w jego wymiarze kulturowym, religijnym, społecznym, ekonomicznym, a nawet politycznym. To Boża prawda ma moc obnażyć mity, które zakłamują rzeczywistość i przysłaniają człowiekowi autentyczny sens życia. Karmią bowiem świat iluzją i odrywają człowieka od źródła prawdziwego życia, jakim jest Bóg.