Oczyszczenie Świątyni Jerozolimskiej

Najkrótszym przekazem wydarzeń, które dokonały się w świątyni jerozolimskiej, przekazuje św. Łukasz. Czy możemy się jednak pokusić o swoistą rekonstrukcję tego wydarzenia posiłkując się pozostałymi przekazami?

Zbliża się żydowska Pascha (J 2,13). Pobożni Izraelici zdążali do Jerozolimy. „Pan bowiem wybrał Syjon, tej siedziby zapragnął dla siebie: «To jest miejsce mego odpoczynku na wieki, tu będę mieszkał, bo tego pragnąłem dla siebie»” (Ps 132,13-14). W ścisłym znaczeniu pascha, to noc z 14 na 15 Nizan, gdy spożywano rytualnie baranka na pamiątkę wyjścia z Egiptu[11]. Jezus wraz z innymi zdąża do Jerozolimy na święta Paschy[12]. Jego jednak wkroczenie w mury świętego miasta jest niezwykłe – jest to bowiem triumfalny wjazd króla.

Po wjeździe do Jerozolimy Jezus udaje się do świątyni, która jest ostatecznym celem Jego pielgrzymki. Autor Trzeciej Ewangelii tak konstruuje swoje dzieło, że można odnieść wrażenie, iż cała dalsza działalność Jezusa, aż do dnia Ostatniej Wieczerzy (Łk 19,47 – 21,38) odbywa się wyłącznie tam – w świątyni. Jezus ukazany jest jako Tan, który wkracza do świątyni jako do swojego domu. Obejmuje w posiadanie swój dom – dom Boży. Dom ten jednak nie jest jedynie pięknym mieszkaniem Boga, ale okazuje się również być targowiskiem. Będąc Panem tego domu Jezus wyrzuca z niego nieprawość – nieprzestrzegających świętości i dostojności miejsca.

Wchodząc przez Bramę Złotą, Jezus znalazł się na Dziedzińcu Pogan, gdzie w krużgankach można było spotkać handlarzy sprzedających zwierzęta przeznaczone na ofiarę całopalną oraz bankierów wymieniających pieniądze rzymskie i greckie na sykle, będące wówczas jedyną walutą, którą można było opłacić podatek na świątynię[13]. Wydaje się, że na handel na terenie świątyni zezwolono za czasów arcykapłana Kajfasza. Nie wydaje się, iż chciał on jedynie stworzyć konkurencję dla handlarzy zajmujących podnóże Góry Oliwnej. Można przypuszczać, że kapłani, a zwłaszcza sam Kajfasz i członkowie jego rodziny, czerpali z handlu niemałe zyski. Według przekazu talmudycznego, stoły bankierów ustawiane były 25. dnia Adar, czyli trzy tygodnie przed świętem Paschy[14].