Język symboliczny Apokalipsy św. Jana. Specyficzne formy języka symbolicznego

W Apokalipsie św. Jana w sumie występują 283 liczebniki główne, porządkowe i ułamkowe. Niektóre symbole liczbowe są proste do zinterpretowania. Na przykład jedynka oznacza jedyność, wyłączność, prymat oraz powagę. Wiąże się z jedynym Bogiem.

Dwa jest liczbą występującą bardzo często w Apokalipsie św. Jana. „Dwie miriady miriad (termin grecki = 10 000)” konnicy przynosi światu zniszczenie (Ap 9,16). Dwaj świadkowie prorokują (Ap 11,3). W Starym Testamencie dwaj świadkowie byli zawsze konieczni, aby zeznania można traktować poważnie i wiarygodnie (Pwt 19,5). Autor pisze także o dwóch prorokach (Ap 11,10). „Dwa drzewa oliwne i dwa świeczniki [...] stoją przed Panem ziemi” (Ap 11,4). Liczba ta wyraża niewątpliwie ideę symetrii albo ilości wystarczającej do działania, np. zniszczenia lub uwiarygodnienia orędzia.

Trzy wskazuje na obfitość, rozległość. Jest to odpowiednik stopnia najwyższego. Dlatego niekiedy liczba trzy wskazuje na Boga. Trzy fantastyczne stworzenia nazywają Boga trzy razy świętym (Ap 4,8). „Biada, biada, biada mieszkańcom ziemi” – głosi orzeł lecący przez środek nieba (Ap 8,13). Trzy plagi (ogień, dym i siarka) zabijają trzecią część ludzkości (Ap 9,18). Świat składa się z trzech elementów: nieba, ziemi i morza (Ap 10,5).

Cztery jest liczbą stron świata albo, jak się wyraża autor Apokalipsy, „czterech narożników ziemi” (Ap 20,8). czyli świata stworzonego przez Boga. Cztery zwierzęta (Ap 4,6) albo czterej aniołowie (Ap 7,1), o których mówi tekst, mogą rozciągnąć swą władzę nad całym zamieszkałym światem. Autor Księgi Daniela i autorzy innych dzieł apokaliptycznych (Czwarta Ezdrasza 12,11; Syryjska Apokalipsa Barucha 39,3-5) wspominają o następstwie czterech imperiów, które symbolizują cztery zwierzęta (Dn 7) albo piszą o posągu z czterech metali (Dn 2).

Sześć – to liczba niedoskonałości (= 7 minus 1). Jest niepełną „siódemką”, a więc symbolem tego, co nie dorasta do Boga, znajduje się poniżej Boskiego „siedem”, co jest niedoskonałe, marne i złe. Oznacza coś, czemu brak doskonałości, pełni. W Apokalipsie św. Jana (Ap 13,18) wspomniana jest Bestia 666. W imieniu „666” „szóstka jest powtórzona trzykrotnie. A zatem oznacza kogoś, kto jest samą niedoskonałością, kto jest do głębi zły i nieustannie sprzeniewierza się Bogu. Liczba oznacza w tym wypadku potrójną złość Bestii, która jest przeciwnikiem Boga. Różnie ją wyjaśniano. Tłumaczono, opierając się na alfabecie hebrajskim, że liczbie „666” odpowiadają dokładnie słowa „cesarz Neron”. Natomiast bazując na alfabecie greckim – liczbie „666” odpowiada sformułowanie: „cesarz nowym bogiem”.

Trudno stwierdzić, czy w liczbie „666” jest aluzja do konkretnego ziemskiego władcy, na przykład Nerona, prześladowcy chrześcijan, czy raczej bardziej ogólna – do sił wrogich Bogu, szemrzących przeciw Niemu nieustannie i walczących z Nim. Najwłaściwiej będzie powiedzieć, że „666” zapowiada nadejście nowego Nerona, Antychrysta, który będzie wcieleniem wszelkiego zła i bezlitosnym prześladowcą Chrystusowego Kościoła.