Duch Święty nauczycielem

„To wam powiedziałem przebywając wśród was. A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem” (J 14,25-26).

Misja Ducha Świętego będzie podobna jak Syna. W wypowiedzi uwypuklona jest najpierw inicjatywa Chrystusa w zstąpieniu Ducha Świętego. Paraklet zostanie wysłany przez Ojca, ale w imię Jezusa. W kontekście tradycji ewangelicznej zwrot w imieniu zawiera trzy idee: na moją prośbę (por. J 16,23), na rzecz mojej sprawy (por. J 12,13; Mt 7,22) oraz w moje miejsce, czyli z powagą równą mojej lub z moim autorytetem (por. J 17,12; Mk 13,6). Ojciec pośle Ducha Świętego na prośbę i w imieniu Jezusa.  Podkreślony jest więc tutaj fakt kontynuacji posłannictwa Chrystusa. Jezus przyszedł w imię Ojca i dlatego nie uczył od siebie (por. J 14,10.24), lecz przekazywał pouczenie, które otrzymał od Ojca. Z kolei Duch Święty nie będzie przekazywał własnego pouczenia, lecz prawdę Jezusa. Mamy tutaj podobne współdziałanie (synergię), jak w wypadku współdziałania Ojca i Syna w dziele objawienia.

Czynność Ducha Świętego opisana jest przy pomocy dwóch czasowników: nauczy i przypomni. Pierwsze określenie ma charakter ogólnikowy. Jego treścią było zwykle przekazywanie nauki, zajęcia nauczyciela z uczniami. W ten też sposób Ewangeliści przedstawiają działalność nauczycielską Jezusa. Jednak u św. Jana słowo nauczy nabrało treści zbliżonej do objawienia. Jest w tym słowie coś więcej niż to, co z nim potocznie kojarzymy. Czwarty Ewangelista podkreśla bowiem, że Bóg Ojciec nauczył Syna, co ma głosić światu (por. J 8,28). Działanie Ducha Świętego będzie polegać nie tyle na powtarzaniu Jezusowego nauczania, ile na sprawieniu, by ludzie przyjęli je z wiarą. Słowo nauczy oznacza w tym wypadku: właściwie rozumieć. Chrystus jest jedynym Mistrzem, który przyniósł definitywne objawienie (por. 13,13-14). Duch Święty zaś przyniesie jego pełniejsze zrozumienie. To pełniejsze zrozumienie będzie udzielane wszystkim wierzącym do końca czasów.